اندیشکده «شفافیت برای ایران»

سامانه چالش، سامانه‌ای است که با استفاده از داده باز، بستری برای مشارکت مردم برای ارائه راه‌حل‌های خلاقانه برای مشکلات اجتماعی فراهم می‌کند.

هر چند نقش شفافیت در مبارزه با فساد بی‌بدیل است، اما کاربرد آن تنها به این حوزه محدود نمی‌شود. ایجاد شفافیت یکی از بسترهای مهم مشارکت‌گیری عمومی برای ارتقاء ابعاد گوناگونی از حکمرانی، از جمله حوزه قانون‌گذاری است. در ادامه مایلیم یکی از تجارب کشور انگلستان در این حوزه را معرفی نماییم.

سایت رسمی دولت انگلستان (www.gov.uk) حقیقتاً سایت ممتازی است! گشتی در این سایت نمایان می‌کند که چرا رتبه یک شفافیت و دولت الکترونیک به این کشور تعلق گرفته است؛ حضور یکجای دستگاه‌های اطلاعاتی، سادگی و سهولت دسترسی به اطلاعات یا نیازهای مختلف، انسجام در ارائه گزارش‌ها و خدمات، و ... از ویژگی‌های این درگاه واحد دولت الکترونیک (e-Government Single Window) است. در این پست مایلیم تنها ابعادی از این سایت را معرفی نماییم.

سایت «ما مردم» (We The People) یک سایت ثبت عریضه است، اما با یک ویژگی ممتاز: یک سایت دولتی با تعهدی دولتی. دولت اوباما سایت «ما مردم» را برای ثبت عریضه‌های مردم تأسیس نموده و خود را متعهد نمود تا عریضه‌هایی که بتوانند در مدت زمانی مشخص، «آستانه» یا تعداد مشخصی امضا را جلب نماید را عملی کرده و یا در صورت هر گونه محضوریت (همچون عدم امکان، مصلحت خاص، ...) با ارائه یک پاسخ رسمی علت عدم امکان اجرای آن را اعلام نماید.

سایت دولتی چالش (Challenge.gov) پلتفرمی برای نمایش لیستی از چالش‌ها و مسابقاتی است که توسط 70 نهاد دولتی آمریکا ارائه می‌شوند. این چالش‌ها شامل مسابقات فنی، علمی، ایده‌پردازی و مسابقات خلاقانه‌ای است که دولت ایالات متحده در آنها نوآوری‌هایی از سوی عموم مردم را جستجو کرده و از این طریق بهترین ایده‌ها و استعدادها را برای حل «مشکلاتی مأموریت‌محور» گردهم می‌آورد.

این گزارش نتیجه چهار ماه پژوهش درباره اهداف، چالشها، موفقیتها و آثار پروژه هایی است که استفاده از تکنولوژی آنلاین را برای بهبود شفافیت، پاسخگویی و مشارکت مدنی، در کشورای آمریکای لاتین، نیمه پایین آفریقا، آسیای جنوب شرقی، آسیای جنوبی، چین و اروپای مرکزی و شمالی را بررسی میکند. تیمی متشکل از هشت پژوهشگر منطقه ای در مجموع 37 مورد مرتبط با تکنولوژی را در این کشورها مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. این گزارش شامل خلاصه هایی از مطالعات موردی است که برای دسترسی به مصاحبه های انجام شده و اطلاعات بیشتر درباره این پژوهش میتوانید به سایت مربوطه مراجعه فرمایید.

این گزارش شامل سه بخش اصلی است. در بخش مقدمه، تفاوت میان نظارت سنتی ژورنالیستی بر اعمال دولت و نظارت آنلاین بوسیله دیتا های باز مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین در مقدمه مزایای شفافیت، پاسخگویی و مشارکت عمومی نیز بررسی خواهد شد. بخش دوم گزارش شامل دیدگاههای منطقه ای است که در هر دیدگاه به بررسی نقش تکنولوژی در بهبود و پیشبرد شفافیت و پاسخگویی در هر منطقه پرداخته است. در بخش سوم که بخش نتیجه گیری خواهد بود، برخی از روندهای موجود در هر منطقه و نتیجه گیری و پیشنهادات برای پژوهش های بعدی را در بر خواهد داشت.

دسترسی به فایل:

Technology for Transparency Network: A Project of Rising Voices

سازمان «مشارکت در حکمرانی باز» (Open Government Partnership or OGP) یک سازمان بین‌المللی است که در راستای ترویج فعالیت‌های چندجانبه بین‌المللی و ایجاد تعهدات قوی برای نهادهای دولتی، افزایش مشارکت مردمی، مبارزه با فساد و بکارگیری فناوری‌های جدید برای ایجاد حکومت‌هایی بازتر، اثربخش‌تر و پاسخگوتر فعالیت می‌کند.

جزوه شفافیت در حکومت ضمن توضیح پیرامون تأثیر روندها جدید فناوری و اجتماعی در فرایندهای دموکراسی، شش راهبرد را برای تحقق شفافیت در حاکمیت معرفی می‌نماید.

سند میزان پیشرفت آمریکا در شفافیت و دولت باز حاوی گزارشی از روند رشد دولت آمریکا در قوانین و امور مربوط به شفافیت در دولت و مشارکت بیشتر مردم در دولت آمریکاست که توسط موسسه Open Government Partnership ایجاد شده است. شبیه این گزارش برای 42 کشور دیگر نیز طراحی شده است که ایران جزو این کشورها نیست!