اندیشکده «شفافیت برای ایران»

از سال 1994، تلاش‌های بی‌سابقه‌ای برای افزایش آگاهی درباره فساد، ماهیت پنهانی و آثار مخرب آن بر رفاه تمام کشورها و مردم آن‌ها صورت گرفته است. فساد نه فقط تصمیم‌گیری‌های اقتصادی را مخدوش می‌کند، بلکه مانع سرمایه‌گذاری و همچنین باعث تضعیف رقابت و در نهایت تنزل رشد اقتصادی می‌شود. در واقع، شواهدی وجود دارد که جنبه‌های اجتماعی، حقوقی و اقتصادی توسعه، همگی با هم مرتبط هستند و فساد در هر بخش مانع از توسعه در تمام ‌آن‌ها می‌شود.

کتاب‌ها نقش بسزایی در تشریح و توضیح بیشتر درباره حوزه‌های مختلف دارند. در حوزه داده‌باز نیز کتاب های معدود اما با کیفیتی نوشته شده است. کتاب Open Data Now یکی از کتاب‌های خوب برای اثرسنجی تاثیرات حوزه داده‌باز در صنعت و کشورهای مختلف دارد. در این مطلب قصد داریم شما را با این کتاب آشنا کنیم.

با گسترش فرهنگ مشارکتی و توسعه فناوری‌های ارتباطاتی، نهادهای سنتی می‌توانند شفافیت و بازبودن را با روش‌های مشارکت‌جویانه دیجیتال بکار گیرند. یکی از این روش‌ها جمع‌سپاری (Crowdsourcing) است. این روش‌ها هنوز جدید و بیگانه به نظر می‌رسند، در حالی که تا حد خوبی می‌توانند تبدیل به یک هنجار گردند. مبتنی بر موردکاوی‌های موجود پیرامون 'جمع‌سپاری در خط‌مشی‌گذاری، مشخص گردید است که شهروندان مایلند بر فرایند خط‌مشی‌گذاری اثر بگذارند، چه در انجام اصلاحات قانونی و چه در اولویت‌بندی بودجه خدمات عمومی. آنها مایلند با استفاده از روش‌های دیجیتال، نظرات خود را بیان کرده و دانش خود را در حوزه‌هایی که به آنها مرتبط است به اشتراک بگذارند.

عرصه سیاست و مسائل مالی ارتباط تنگاتنگی دارند که این ارتباط خود را در محل‌های مختلفی نمایش می‌دهد، از تأمین هزینه‌های روزانه احزاب گرفته، تا هزینه‌های سرسام‌آور کارزارهای انتخاباتی، از پول‌های لازم برای رسانه‌های احزاب گرفته، تا پول‌هایی که برای امور لابی هزینه می‌گردد. هرچند هزینه کردن این پول‌ها لازم است، اما در صورت عدم ارائه چارچوب برای آنها می‌تواند دارای مفاسد زیادی گردد. متاسفانه کشور ما نیز از این پدیده‌ها مستثنی نیست، و از نظر قوانین این حوزه از ضعف جدی رنج می‌برد. لذا نیاز است تا قوانین مناسبی برای آنها تدوین شده، تلاش گردد تا با سازوکارهایی حسن اجرای آنها تضمین گردد.

Data Driven

Creating a Data Culture

کتابچه(گزارش) در آمازون این‌گونه معرفی شده است:

Succeeding with data isn’t just a matter of putting Hadoop in your machine room, or hiring some physicists with crazy math skills. It requires you to develop a data culture that involves people throughout the organization. In this O’Reilly report, DJ Patil and Hilary Mason outline the steps you need to take if your company is to be truly data-driven—including the questions you should ask and the methods you should adopt.

You’ll not only learn examples of how Google, LinkedIn, and Facebook use their data, but also how Walmart, UPS, and other organizations took advantage of this resource long before the advent of Big Data. No matter how you approach it, building a data culture is the key to success in the 21st century.

You’ll explore:

• Data scientist skills—and why every company needs a Spock
• How the benefits of giving company-wide access to data outweigh the costs
• Why data-driven organizations use the scientific method to explore and solve data problems
• Key questions to help you develop a research-specific process for tackling important issues
• What to consider when assembling your data team
• Developing processes to keep your data team (and company) engaged
• Choosing technologies that are powerful, support teamwork, and easy to use and learn

شما می‌توانید آن را به رایگان از صندوق بیان بارگیری نمایید:

دریافت
عنوان:  Data Driven
حجم: 16.6 مگابایت
توضیحات: اثر DJ Patil و Hillary Mison

همچنین برای آشنایی با مولفین این گزارش و دیگر راه‌های دریافت آن، ادامه مطلب را ببینید.

این جزوه به بررسی ابعاد و ویژگی های داده باز میپردازد. در این جزوه ابتدا دو وبسایت پیشرو در داده باز یعنی data.gov و data.gov.uk که به ترتیب متعلق به کشورهای آمریکا و انگلیس است را معرفی میکند و سپس سه لایه اساسی برای ایجاد داده باز در کشورها را تشریح میکند. در نهایت یک چک لیستی برای عملیاتی کردن داده باز در کشورهای متفاوت را معرفی میکند.

این کتاب سه سطح اساسی را برای ایجاد داده باز در حکومت ها معرفی میکند:

1. لایه پایینی، جامعه مدنی: افراد موثر و نوآوری که با ایجاد وبسایت ها و جنبش ها در جوامع، موجب ایجاد فشار هایی از پایین به بالا به مسئولین دولتی میشوند؛

2. لایه میانی، دولتمردان حرفه ای: دولتمردانی که داده باز را یک روش موثر و قوی برای ایجاد حکومتی بهتر میدانند؛

3. لایه بالایی، رهبران سیاسی عالی: شامل رهبران و وزرای کشورها میشوند.

این گزارش، پس از بررسی کشورهای متفاوت از لحاظ داده باز بودن، لایه ی چهارمی نیز برای این امر مشخص میکند که آشنایی با آنرا به ذهن‌های خوانندگان کنجکاو واگذار می‌کنیم!

Transparency and Accountability Initiative: Open Data Study

این کتاب در اختصار به نقش معجزه‌آسای جمع‌سپاری در ارتقاء حکمرانی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی می‌پردازد. جمع‌سپاری مفهومی است که حضور آن در عرصه حاکمیت ناگزیر از حضور مفاهیمی همانند شفافیت و داده باز است و به همین منظور در دنیای امروز حکمرانی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. شما را به مطالعه این کتاب مختصر و مفید (35 صفحه) دعوت می‌کنیم. دریافت کتاب از لینک زیر:

The World Bank: The Role of Crowdsourcing for Better Governance in Fragile State Contexts

انتشارات CRC مدت‌هاست کتابهای متنوع و جالبی را در حوزه‌های مختلف مرتبط با «مدیریت دولتی و سیاست‌گذاری» و تحت عنوان سری کتاب‌هایی به همین عنوان (Public Administration and Public Policy) منتشر می‌کنند. این انتشارات در مجلد 155 از این سری کتب، به موضوع سیستم‌های اطلاعاتی عمومی پرداخته است که ارتباط زیادی با بحث داده حکومتی باز دارد. لذا تورق این کتاب را به عموم علاقه‌مندان و نیز بهره‌مندی از آن را به افراد متمرکز بر این حوزه توصیه می‌کنیم. دستیابی به این کتاب با کلیک روی تصویر جلد کتاب (بالا) و یا استفاده از لینک زیر:

Christopher M Shea, G. David Garson (2010) Handbook of Public Information Systems, Third Edition (Public Administration and Public Policy)

فهرست مطالب کتاب:

این هندبوک شامل 22 مقاله در حوزه شفافیت، داده باز و مسایل مرتبط با آن نظیر فرهنگ داده باز، استانداردهای داده باز و ... می باشد که توسط موسسه Code for America انتشار یافته است.

بنیاد دانش باز (Open Knowledge Foundation) سندی را منتشر کرده است و در آن مباحثی عمومی پیرامون داده باز، همچون چیستی داده باز و چرایی آن، انواع داده باز، مباحث فنی حول آن مورد بحث قرار گرفته است. این سند، مطالبی مختصر و مفید را تنظیم کرده است و این منظر حائز اهمیت مضاعف است.

کتاب شفافیت در پارلمان کشورهای جنوب آسیا به بررسی وضعیت شفافیت در پارلمان کشورهای جنوب آسیا یعنی بنگلادش، هند، پاکستان و سری لانکا میپردازد. از نکات جالب این کتاب این است که ذیل هر موضوع وضعیت این چهار کشور را بررسی میکند و در نهایت یک راه حل برای مشکلات و موانع موجود در این مسیر را برای این کشورها عرضه میکند. این کتاب را سازمان حقوق بشر کشورهای جنوب آسیا چاپ کرده است.

موسسه بانک جهانی زیر نظر بانک جهانی مشغول به کار است، جزوه‌ای درباره آزادی اطلاعات و شفافیت در حکمرانی منتشر کرده است که به موضوعاتی همچون حق دسترسی به اطلاعات، کنترل بر پارلمان، شفافیت اطلاعات و... می پردازد.

کتاب شفافیت و پاسخگویی به بررسی جایگاه و اهمیت شفافیت و پاسخگویی در پارلمان می‌پردازد. این کتاب با همکاری پارلمان اندونزی و بخش  برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP Parliamentary Support Programme) تالیف شده است. نیاز به اختیار قرار دادن اطلاعات عمومی به مردم، گزارش فعالیت‌های پارلمان و نقش آژانس عالی ارزیابی اندونزی در گسترش شفافیت در پارلمان اندونزی، اهمیت قانون دسترسی آزاد به اطلاعات عمومی، اهمیت شفافیت و پاسخگویی پارلمان به عموم، دسترسی به اسناد مالی نمایندگان و گزارش عملکرد آن‌ها و راه حل هایی برای رسیدن به یک پارلمان شفاف و پاسخگو ارائه شده است.