سامانه‌ی «نظر بیمار» (patientopinion.org.uk) پایگاهی به منظور تجمیع و مطالبه‌ی داستان‌هایی است که عموم مردم در مورد نظام سلامت ملی اسکاتلند (NHS Scotland) تجربه کرده‌اند. این سامانه بصورت جمع‌سپاری، «خوبی»ها و «بدی»های نظام NHS اسکاتلند را تجمیع می‌کند و تجربیات آنها را به مسئولین مربوطه انتقال می‌دهد. طبق آخرین آمار این سامانه، در ماه اخیر 76% از تجربیات و داستان‌های مردم، پاسخ مسئولین را به همراه داشته و 7 درصد از آنها موجب تغییر در این نظام سلامت شده است.

نیاز بشر امروز به ارتباط و تعامل با هم‌نوعان خودش در سراسر جهان، پدیده‌ای نیست که نیازی به اثبات داشته باشد، اما این تعامل بدون شک باید با زبانی بین‌المللی صورت پذیرد، زبانی که حتی اگر امکان آموزش آن به همه وجود داشته باشد باز هم باید فرآیندی وقت‌گیر و هزینه‌بر را پشت سر بگذارد. ترجمه حجم عظیم میراث بشری نیز به‌همان میزان سخت و هزینه‌بر است مگر این که این حجم عظیم کار با جمع‌سپاری صورت گیرد. در این مطلب کوشیده‌ایم ضمن معرفی دو سامانه‌ی ترجمه، تأثیر شگرف جمع‌سپاری بر آن‌ها را مرور کنیم.

وبسایت ‌My Hospitals سامانه‌ای دولتی در استرالیا است که به منظور دسترسی آسان همه‌ی جامعه‌ی استرالیا به اطلاعات عملکردی قابل مقایسه و موثق بیمارستان‌های دولتی و خصوصی ایجاد شده است. این سایت امکان مشاهده‌ی عملکرد بیش از 1000 بیمارستان دولتی و خصوصی بر اساس شاخص‌هایی مانند کارایی بیمارستان‌ها، زمان انتظار برای اورژانس یا عمل جراحی، درصد عفونت‌های اکتسابی در بیمارستان، زمانی که بیماران پس از پذیرش برای روندهای مختلف سپری می‌کنند و شاخص‌های دیگر را فراهم می‌کند.

اگر شما بخواهید برای انتخاب واحد اساتیدی را با ویژگی‌های مورد نظر خود انتخاب کنید، چه می‌کنید؟ از دوستان می‌پرسید؟ یا اینکه به صورت اتفاقی انتخاب می‌کنید؟ در این مطلب سامانه‌ای را به شما معرفی می‌کنیم که به راحتی می‌توانید اساتید مورد علاقه خود را در آن بیابید.

سامانه‌ی «نظام سلامت شما» (Your Health System) آمار و داده‌های نظام سلامت کانادا را بر اساس بیمارستان، ناحیه، استان و منطقه شفاف می‌کند. این وبسایت توسط «مؤسسه‌ی اطلاعات سلامت کانادا» (CIHI) ایجاد شده است و امکان مقایسه‌ی مناطق، استان‌ها، نواحی و بیمارستان‌های کانادا را با استفاده از 37 شاخص اطلاعاتی مربوط به دسترسی، کیفیت مراقبت، ایمنی بیمار و روندهای نوظهور سلامت در کشور فراهم می‌آورد.

پایگاه داده‌باز هند یکی از برترین پایگاه‌های داده‌ی باز حاکمیتی در سطح دولت‌ها می‌باشد که توانسته است با انتشار حجم قابل توجهی از داده‌های استاندارد در زمینه‌های مختلف، زمینه را برای مشارکت همگانی در بهبود اداره‌ی کشور فراهم کند. وجود این پایگاه حاکی از سرمایه‌گذاری ارزشمند دولت‌مردان هندی برای تهیه‌ی زیرساختی است که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا از معدود پیش‌گامان نسل جدید کشورداری به‌وسیله‌ی حاکمیت‌باز باشند. در ادامه‌ به معرفی این پایگاه و خدمات آن می‌پردازیم.

پایگاه داده‌باز هند تاکنون توانسته است داده‌های بیش ار صد نهاد و دستگاه را از بیست‌و‌هشت هزار منبع اطلاعاتی دریافت کرده و آن‌ها را در قالب حدود چهارهزار مجموعه‌ی داده فراهم کند.

همان‌گونه که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، تمامی فعالیت‌های این پایگاه به‌صورت مختصر ذکر گردیده است. حدود هشتصد و پنجاه مصورسازی داده، تهیه‌ی بیش‌ از چهارصد API و هم‌چنین آمار بازدید و دانلود از این پایگاه، نشان‌دهند‌ه‌ی گوشه‌ای از زحمات تیم صدنفره‌ی این پایگاه است.

هم‌چنین سایت دسته‌بندی‌های مختلفی را برای پیداکردن آسان این مجموعه‌ها فراهم کرده است. در صفحه‌ی نخست تعدادی از دسته‌بندی‌های مهم مانند بودجه، بخش سلامت، کشاورزی و قوه مقننه ذکر شده است و بقیه‌ی این دسته‌بندی ها در جعبه‌ی sectors  قابل مشاهده است :

کشاورزی، صنعت و معدن، مواد غذایی، سلامت، اقتصاد، حمل و نقل، مسکن، زیرساخت‌ها، آموزش و پروش و محیط زیست تنها تعدادی از سی و سه دسته‌بندی موجود در سایت است که ذیل هر یک از آن‌ها مجموعه‌های داده‌ی مختلفی قابل دسترسی است.

در میان این مجموعه‌های داده، API به‌واسطه‌ی اهمیت آن در یک دسته‌بندی مجزا در صفحه نخست قرار گرفته است که با انتخاب آن تمامی داده‌های در قالب API برای شما به نمایش درخواهند آمد.

مصورسازی داده 

پایگاه داده‌ی هند تنها به انتشار داده‌ها اکتفا نکرده و در مواردی نسبت به مصورسازی داده اقدام کرده است. بیش از هشتصد داده‌ی تصویرسازی شده بر روی این پایگاه وجود دارد که اطلاعات ارزشمندی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. تمامی این تصویرسازی‌ها بر اساس مجموعه‌داده‌های سایت صورت گرفته است و با انتخاب هر کدام می‌توانید نشانی داده‌ای که از روی آن تصویرسازی شده است را نیز مشاهده کنید.

برای مثال در تصویر بالا مشاهده می‌کنید که قیمت‌های سه شاخص غلات و حبوبات، سبزیجات و میوه‌ها، سوخت و روشنایی و هم‌چنین شاخص عمومی در سه ماه متوالی از سال 2016 چه نوسانی را پشت سر گذاشته است. ابزار مصورسازی داده‌ی پایگاه داده‌باز هند این اجازه را به شما می‌دهد تا جزئیات این نمودار را در جدول و به‌صورت داده‌های عددی نیز مشاهده کنید. هم‌چنین می‌توانید مجموعه‌ی داده‌ای را که این نمودار از آن تهیه شده است را نیز در قالب کاتالوگ مشاهده کنید.

پایگاه Legislative Openness Data Explorer  با گردآوری اطلاعات از مجالس دنیا توانسته است به مقایسه‌ی سی و یک کشور از منظر شاخص‌های شفافیت و داده‌باز پارلمانی بپردازد. اطلاعات این پایگاه از مراکز رصد و نظارت بر مجالس در کشورهای مختلف و هم‌چنین به‌صورت جمع‌سپاری تهیه شده است. در این گزارش ضمن معرفی این پایگاه می‌کوشیم تا به مقایسه‌ی چهار کشور کلمبیا، غنا، اردن و انگلیس از منظر شفافیت پارلمانی بپردازیم.

جلوگیری از پرداخت‌های غیرمتعارف در سازمان‌‌ها و نهادهای دولتی مشکلی نبوده است که منحصر در کشور ما ‌باشد. مرور تجربیات جهانی در این زمینه حاکی از آن است که بدون شفافیت در روابط مالی راهکارهای تقنینی و نظارتی معطوف به افزایش بهره‌وری و کاهش فساد، کارآمد نیستند و بالعکس در محیط شفاف حتی در صورت وجود بستر مساعد قانونی برای سوء استفاده، احتمال اضافه برداشت از منابع عمومی کاهش پیدا خواهد کرد. در این گزارش می‌کوشیم ضمن بررسی تجربیات جهانی در زمینه شفافیت پرداخت‌ها، به بررسی سامانه مشابه در کشورمان بپردازیم.

پایگاه اینترنتی they made a promise  با ثبت وعده‌های مسئولین و قرار دادن یک سرآمد برای هر وعده‌ای، نه‌تنها آرشیوی از وعده‌های احزاب، دولتی‌ها و سیاستمدارها تهیه کرده است بلکه این امکان را به مخاطبان خود می‌دهد تا میزان تحقق این وعده‌ها را تخمین بزنند. این پایگاه هم‌چنین به مخاطبان خود اجازه می‌دهد تا وعده‌ی مسئولان را ثبت کنند و به این صورت یک اجماع همگانی برای پیگیری وعده‌ها فراهم ساخته است. در ادامه می‌کوشیم با توضیح این سایت، بیشتر با آن آشنا شویم.

این پایگاه در معرفی خود اظهار می‌کند که یک سایت مستقل است که با ثیت وعده‌های مسئولین، تلاش می‌کند تا آن‌ها را نسبت به مردم پاسخگوتر سازد. سازندگان این سایت ادعا می‌کنند که سیاستمداران تنها برای جلب آرای مردم در انتخابات، وعده و وعید می‌دهند و بعد از انتخاب‌شدن، بیشتر این وعده‌ها را یا فراموش کرده و یا زیرپا می‌گذارند و این چرخه تا انتخابات بعدی ادامه پیدا می‌کند. با طراحی این سایت تلاش شده است تا این وعده‌ها در معرض دید مردم قرار بگیرد و آن‌ها قضاوت کنند که تا چه میزان تحقق یافته است. 

در صفحه‌ی اول سایت می‌توانید عکس سیاستمدارها را ببینید و به تفکیک سیاستمدار وعده‌های او را مشاهد کنید هم‌چنین می‌تواندی تمام وعده‌های دولت یا یک حزب مشخص را به‌صورت یکجا مشاهده کنید تا صحت وعده‌های دولت حاکم را در برابر احزاب دیگر که برای کسب قدرت تلاش می‌کنند، بسنجید. هم‌چنین برای راحتی جستجوی وعده‌ها، می‌توانید آن‌ها را در ذیل یک موضوع مشخص مانند حوزه‌های سلامت، اقتصاد، رفاه، اشتغال‌زایی و مسکن در یک‌جا گرد آورید. دسته‌بندی جالب و کاربردی دیگر این وعده‌ها، متمایزساختن آن‌ها بر حسب آخرین وعده‌ها، محبوب‌ترین وعده‌ها و هم‌چنین وعده‌هایی است که بیشترین بازدید را به همراه داشته‌اند.

 این طبقه‌بندی‌های مختلف وعده‌ها به مخاطب کمک می‌کند تا تحلیل‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مختلفی را با اختصاص کمترین زمان آماده کند. برای مثال فرض کنید می‌خواهید تا اهمیت یک حزب مشخص به حوزه‌ی سلامت را ارزیابی کنید، کافی است تا با انتخاب موضوع سلامت، تعدد و اجرایی‌شدن وعده‌ها نسبت به احزاب مختلف را برآورد کرده و به تحلیلی مستند دست یابید. یا تصور کنید وجود یک فرد به‌خصوص را در یک حزب آسیبی برای آن حزب قلمداد می‌کنید، در این‌صورت می‌توانید با نشان‌دادن عملی‌نشدن وعده‌های آن فرد به‌خصوص و مقایسه‌ی آن با میانگین بالای پاسخگویی و صداقت سایر افراد این حزب به این نتیجه دست یابید.

برای مثال در این تصویر می‌توانید وعده‌ی دیوید کامرون نخست‌وزیر انگلستان را مشاهده کنید که مدعی شده است تا پایان سال 2020، مبلغ مستمری شخصی را تا دوازده‌هزار و پانصد یورو افزایش دهد. همان‌گونه که می‌بینید دیوید کامرون اظهار کرده است که اگر محافظه‌کارها روی کار بمانند، او با نوآوری در فرآیند قانون‌گذاری،  اقشار کم‌درآمد را از پرداخت مالیات معاف کند. متن کامل اظهارات وی در این تصویر آمده است و در نهایت مشاهاده می‌کنیم که در پایان تصویر منابع اظهارات وی ذکر گردیده است. همان‌گونه که گفته شد سرآمد این وعده در سال 2020 خواهد بود و وضعیت این وعده در حال رصد است. در پایان نیز مخاطبان می‌توانند پیش‌بینی کنند که آیا این وعده محقق می‌شود و یا زیرپا گذاشته می‌شود. همان‌گونه که می‌بینید بیشتر کاربران اعتقاد دارند که این وعده کامرون محقق خواهد شد.

با مروز این وعده نخست‌ویزیر انگلستان به کاربرد دیگر این سایت پی می‌بریم. این سایت توانسته است نقش یک ابزار تبلیغاتی قوی را برای محافظه‌کارها و نخست‌ویزر کنونی‌شان بازی کند. همان‌گونه که دیدید، وعده‌ی اقتصادی دیوید کامرون منوط به روی کارآمدن محافظه‌کارها در انتخابات بعدی شده است. وعده‌ای که اکثریت کاربران سایت آن را قابل تحقق می‌دانند. بدین صورت خیلی از افرادی که هنوز برای رأی خود تصمیم نگرفته‌اند با مشاهده‌ی این وعده و اقبال مردم به تحقق آن در آینده، قدری به‌سوی حزب محافظه‌کار متمایل می‌شوند.

سیاستمدارن وعده های زیادی می‌دهند ...

1- وقتی یک وعده توسط خوانندگان و نویسندگان سایت درج می‌شود، محتویات آن با دقت بررسی می‌شود.

2- سایت از اطلاعات در دسترس عموم و منابع دست‌اول نظیرجملات کوتاه و بیانیه‌های سیاستمداران استفاده می‌کند.

3- تمامی وعده‌ها به همراه منابع و اطلاعات وابسته به آن‌ها، در آرشیو سایت ذخیره می‌گردد.

ما باید بدانیم که صدایمان به جایی رسیده است ...

4- در صورتی که چهارچوب زمانی مشخصی برای یک وعده‌ی یک سیاستمدار تعیین نشده باشد، سرآمد وعده‌ی او تا زمان باقی ماندن او در آن جایگاه است.

5-وضعیت اولیه یک وعده با عبارت‌های « در حال رصد » و « اگر انتخاب شود » مشخص می‌گردد. عبارت « در حال رصد » برای وعده‌هایی استفاده می‌شود که سیاستمداران آن‌ها رأی آورده‌اند.

6- در فرآیند رصد وعده‌ها، بروزرسانی‌های منظم لحاظ می شود، کاربران سایت به تأیید یا رد یک وعده تشویق می‌شوند، آن‌ها هم‌چنین می‌توانند نظر دهند، گزارش‌ها و اطلاعات مرتبط با آن‌ها را تصحیح کنند و بدین‌وسیله به شناسایی وعده‌های مهم‌تر کمک کنند.

و حساب کسانی را که به وعده خود عمل نمی‌کنند داشته باشیم ...

7-  از خوانندگان دعوت می‌شود تا به اجرا یا عدم اجرای یک وعده رأی بدهند.

8- تلاش می‌شود تا سیاستمداران برای وعده‌هایی که زیر پا گذاشته‌اند از طریق ایمیل یا شبکه‌های اجتماعی مورد بازخواست قرار گیرند.

9- مخصوصا برای قول‌های مهم زیرپا گذاشته شده کمپین تشکیل شده و یا عریضه نوشته می‌شود.

در سال 2009 در کشور برزیل پایگاه  Cidade Democrática (به معنای شهر دموکراتیک) به منظور مستند سازی و بحث و تبادل نظر پیرامون مسائل و چالش های شهری ایجاد گردید. این پایگاه ظرف چند سال اخیر توانسته است به عنوان یک پایگاه موفق در زمینه فعال سازی و مشارکت شهروندان برای حل و فصل مسائل شهری تبدیل شود و در حال حاضر به عنوان یک نمونه  موفق در زمینه ایجاد بسترهای شفافیت در بین کشورهای در حال توسعه به شمار می رود.

پارلمان ها متشکل از نمایندگان و وکلای ملل هستند. مردم با انتخاب نمایندگانشان در پارلمان حق دارند تا از نحوه عملکرد آنان اطلاع داشته باشند. یکی از شاخص های شفافیت در پارلمان های دنیا، شاخص شفافیت در بودجه و هزینه های خود پارلمان است. اینکه هر پارلمان چه هزینه هایی داشته است. هزینه های روند های اداری، هزینه های سفرهای خارجی نمایندگان، قراردادها و ... همگی باید برای مردم مشخص و واضح باشد، تا علاوه بر جلوگیری از فساد، زمینه پاسخگویی از نمایندگان در این موضوع ایجاد شود.

فناوری های جدید و استفاده از  نوآوری به خصوص در بستر فضای اینترنت توانسته است کمک زیادی به دولت های محلی و شهرداری ها در جهت استقرار یک حاکمیت شفاف نماید.فضای تعاملی در اینترنت نیز  یه سادگی موجبات مشارکت بیشتر شهروندان در عرصه های مختلف را فراهم ساخته است که در این مطلب یک نمونه موفق در این زمینه معرفی می گردد. 

پیش بینی می شود که در سال 2050 حدود 6 میلیارد نفر از جمعیت جهان (حدود 70 درصد جمعیت جهان در آن سال) در شهرها زندگی کنند. در حال حاضر حدود 3.5 میلیارد نفر از مردم جهان در شهرها زندگی می کنند که با افزایش این رقم به 6 میلیارد نفر در سال 2050 نیازمند وجود شبکه ها و بسترهای عظیم ارتباطی برای مدیریت و رفع چالش های محتمل برای  این شهرها می باشیم.