پایگاه opengovstandrads.org که در زمینه‌ی ترویج مفاهیم داده باز، به خصوص داده باز حاکمیتی فعالیت می کند، در کلیپی به مرور چگونگی باز شدن دولت و مفاهیم آن به زبان ساده پرداخته است. در این کلیپ به سایت‌های زیر هم اشاره می‌شود که برای دسترسی راحت‌تر شما مخاطب گرامی در ادامه مطلب درج شده است. انشاالله در آینده طی سلسله مطالبی به معرفی سایت‌های فعال بین‌المللی در زمینه داده باز خواهیم پرداخت.

اگر نیاز با بارگیری این کلیپ دارید، به ادامه مطلب مراجعه بفرمایید.

در گزارش پیشین، معاهدات تبادل داده، اشاره‌ای به سطوح مختلف انتشار داده، شد. در این گزارش آن مفهوم را با جایابی در تحقق داده‌ باز، با تفصیل بیشتری مورد بررسی قرار می‌دهیم.

داده‌های دولتی و حکومتی که با صرف بودجه‌ی عمومی جمع‌آوری‌شده،‌ متعلق به همه است و باید در دسترس همه باشد.  البته این به معنی از بین رفتن محرمانگی نیست و پرواضح است که هر داده‌ای هم نباید منتشر شود.

انتشار داده‌های مختلف (یا باز شدن داده‌ها)، به‌خصوص داده‌های باز حاکمیتی، هم به نفع دولت است و هم به نفع مردم. دولت با انتشار داده‌های خود می‌تواند از تحلیل‌هایی که بر روی آن داده‌ها صورت می‌گیرد، بهره‌مند شود، مشکلات و یافتن راه‌حل آن را به مردم واگذار کند و در یک‌کلام، مردم بیش‌ازپیش فعالانه وارد مسائل اساسی جامعه خویش می‌شوند. این مشارکت فعالانه مردم در امور دولت و حاکمیت، به افزایش همدلی و هم‌زبانی دولت و ملت منجر می‌شود. سیاست‌ها و راهکارهای اختیار شده توسط دولت برای مردم پذیرفتنی‌تر می‌شود و هرکس اطلاعاتی دقیق‌تر و واقعیتی از بخش‌های مختلف کشور خود خواهد داشت. انتشار باز داده‌های حاکمیتی می‌تواند به گشایش فصلی جدید در تحقیقات و مطالعات دانشگاهی منجر شود که پیش از آن به علت نبود اطلاعات ممکن نبود. بازهم دراین‌ بین دولت و ملت باهم از نتایج این تحقیقات و راه‌حل‌هایی که در آن برای مشکلات کشور ارائه می‌شود،‌ بهره می‌برند.

در گزارش پیشرو به بررسی چگونگی تحقق داده باز می‌پردازیم. همچنین با شرح سطوح 5‌گانه انتشار داده از سطح خوانش انسانی تا سطح خوانش ماشینی و در نهایت، داده باز متصل، نوشته را ادامه خواهیم داد. مثل همیشه برای پیشرفت و بهبود فعالیت‌ها، پذیرای نظرات و پیشنهادات شما مخاطبان بزرگوار هستیم. در صورتی که به فایل قابل ویرایش آن هم نیاز دارید، به ما اطلاع دهید.

مجله سیاست‌گذاری و اینترنت متعلق به موسسه اینترنت(مطالعات اینترنت) دانشگاه آکسفورد است. سایت این مجله به نشانی http://blogs.oii.ox.ac.uk/policy/   مطالبی را که مربوط به رابطه‌ی سیاست‌گذاری عمومی و اینترنت باشد، منتشر می‌کند. لازم به ذکر است این نوشته‌ها در مجله‌ی مذکور هم منتشر می‌شوند. شما می‌توانید از طریق نشانی https://mc.manuscriptcentral.com/POI مقالات خود را برای ارزیابی و چاپ در این مجله ارسال نمایید.

این مجله که از معتبرترین مجلات در حوزه فعالیت خود می‌باشد، مطالبی هم در زمینه‌ی شفافیت و داده‌باز منتشر می‌نماید. شما می‌توانید مطالبی که کلید‌واژه‌ی شفافیت دارند را در نشانی http://blogs.oii.ox.ac.uk/policy/?s=transparency&x=0&y=0 و مطالبی که کلیدواژه‌ی داده‌باز دارند را در نشانی http://blogs.oii.ox.ac.uk/policy/?s=open+data&x=0&y=0 دنبال نمایید.

آیا شما تابه‌حال مطلبی برای این مجله ارسال کرده‌اید؟ آیا مقاله‌ی قابل‌توجهی از این مجله خوانده‌اید؟ تجربه‌ی خود را با ما هم به اشتراک بگذارید. انشا الله در آینده برخی مطالب این مجله را باهم بررسی خواهیم نمود.

پایگاه داده‌باز حکومت انگلستان در مطلبی به بررسی کاربردهای کلان‌داده در سطح محلات، مناطق و شهرها پرداخته و نمونه‌هایی برای آن ذکر کرده است.

برای مطالعه‌ی این مطلب با عنوان "Open Data Champion" به پیوند زیر مراجعه کنید:

http://data.gov.uk/blog/open-data-champions

نظر شما چیست؟

آیا این کاربردها مطابق با نیاز ساکنان کلان‌شهرهای ایران قابل پیاده‌سازی است؟

شما چه مثال‌های دیگری برای کاربرد داده‌باز در زندگی رزمره می‌شناسید؟

مقدمه

«دادهٔ باز» مفهوم بسیار جدیدی است. ریشهٔ این مفهوم در اعتقاد به این امر است که شهروندان باید به حجم انبوه اطلاعاتی که به طور مرتب توسط نهادهای دولتی جمع‌آوری می‌شوند، دسترسی داشته باشند. در اواخر دههٔ نخست قرن بیست و یکم میلادی، دولت‌ها و مؤسسات به تدریج دسترسی افراد به چنین منابعی را گسترش دادند. نخستین قوانین دولتی مربوط به داده‌های باز در سال ۲۰۰۹ شکل گرفت. امروز بیش از ۲۵۰ دولت در سطوح ملی، منطقه‌ای و شهری، حدود ۵۰ کشور توسعه‌یافته و در حال توسعه، و سازمان‌هایی چون بانک جهانی و سازمان ملل متحد برنامه‌هایی برای پیاده‌سازی الزامات داده‌های باز راه‌اندازی نموده‌اند و هر سال نیز تعداد بیشتری از این برنامه‌ها آغاز به کار می‌کنند.

چیستی

داده‌ها در صورتی «باز» محسوب می‌شوند که هر شخصی بتواند به صورت رایگان، بدون محدودیت و برای هر منظوری از آن‌ها استفاده کند و آن‌ها را مجدداً توزیع نماید. اگرچه حجم وسیعی از داده‌ها در وبگاه‌های دولتی منتشر می‌شوند، اما اکثر داده‌های منتشرشده صرفاً به صورت مستنداتی برای مطالعه در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و امکان استفاده از آن‌ها برای اهداف دیگر وجود ندارد. داده برای آنکه «باز» به حساب آید، باید به صورتی منتشر شود که امکان دانلود در قالب‌های باز را داشته باشد، توسط نرم‌افزار قابل خواندن باشد، و کاربران دارای این حق قانونی باشند که از آن بارها استفاده نمایند.

فواید

در دسترس قرار دادن داده‌ها به شکل گسترده و با قابلیت استفادهٔ آسان، منافع قابل توجهی به همراه دارد. داده‌ها می‌توانند موجب تسهیل در ارائه خدمات دولتی، ایجاد فرصت‌های اقتصادی، ترغیب نوآوری، بهبود امنیت عمومی و کاهش فقر شوند. با رشد روزافزون جامعهٔ تأثیرپذیر از داده‌های باز و با کشف فرصت‌های جدید در این زمینه، دولت‌ها و مؤسسات سراسر دنیا علاقه‌مند شده‌اند که برنامه‌های دادهٔ باز را آغاز نمایند و یا برنامه‌های موجود را گسترش دهند. فهم کامل پیچیدگی و ظرفیت‌های گستردهٔ داده‌های باز، که از محیط «باز» مجوز نرم‌افزارها منشعب شده است، زمان می‌برد. از آن‌جا که بحث داده‌های باز همچنان در مراحل اوّلیهٔ خود است، بهترین روش‌ها برای به‌کارگیری در این حوزه هنوز به طور کامل شناسایی نشده‌اند و جوامع تخصصی پیرامون این موضوع به تازگی در حال شکل‌گیری‌اند.

منبع: http://opendatatoolkit.worldbank.org/en/open-data-in-60-seconds.html
با تشکر از آقای مرتضی رضائی بابت ترجمه و به اشتراک‌گذاری متن

mFAMILYNAMEs@gmail.com (FAMILYNAME=rezaei)

Abstract
The impact of open data and technology-enabled transparency does not lie solely in the economic sphere. Government openness produces tremendous other benefits for our societies through increasing state or institutional responsiveness, reducing levels of corruption, building new democratic spaces for citizens, empowering local and disadvantaged voices or enhancing service delivery and effective service utilization. However, proof on the social and political impact of open data initiatives is incredibly scarce. This paper intends to tackle some of the methodological challenges through building evidence base that can empower further generalizations in the open government field; as well as developing a methodological framework to unpack theories of change and to evaluate the social impact of open data and digital transparency initiatives.

مقدمه

هر چند محور مسائل حقوقی در مباحث شفافیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، با این حال مسائل فنی از آنها کم‌اهمیت‌تر نیستند. این مسائل فنی ناظر به شفافیت است که عملاً امکان استفاده یا استفاده مجدد داده را فراهم کرده، امکان تکثیر نظارت، مشارکت و تعامل را بصورت فزاینده فراهم می‌سازد.

خدمات داده‌ی بنیاد سان‌لایت

Sunlight Foundation بتازگی سرویس فوق‌العاده‌ای را ارائه کرده است. این سرویس که Sunlight Data Services نام دارد، اطلاعات بسیار جالب و مفیدی را ناظر به کنگره، انتخابات و کلیه فعالیت‌ها و مطالب مرتبط به آن، و در قالب API به کاربران و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار و سرویس‌ها ارائه می‌کند. انواع APIهایی که در این سرویس ارائه می‌شوند عبارت‌اند از:

این جزوه به بررسی ابعاد و ویژگی های داده باز میپردازد. در این جزوه ابتدا دو وبسایت پیشرو در داده باز یعنی data.gov و data.gov.uk که به ترتیب متعلق به کشورهای آمریکا و انگلیس است را معرفی میکند و سپس سه لایه اساسی برای ایجاد داده باز در کشورها را تشریح میکند. در نهایت یک چک لیستی برای عملیاتی کردن داده باز در کشورهای متفاوت را معرفی میکند.

این کتاب سه سطح اساسی را برای ایجاد داده باز در حکومت ها معرفی میکند:

1. لایه پایینی، جامعه مدنی: افراد موثر و نوآوری که با ایجاد وبسایت ها و جنبش ها در جوامع، موجب ایجاد فشار هایی از پایین به بالا به مسئولین دولتی میشوند؛

2. لایه میانی، دولتمردان حرفه ای: دولتمردانی که داده باز را یک روش موثر و قوی برای ایجاد حکومتی بهتر میدانند؛

3. لایه بالایی، رهبران سیاسی عالی: شامل رهبران و وزرای کشورها میشوند.

این گزارش، پس از بررسی کشورهای متفاوت از لحاظ داده باز بودن، لایه ی چهارمی نیز برای این امر مشخص میکند که آشنایی با آنرا به ذهن‌های خوانندگان کنجکاو واگذار می‌کنیم!

Transparency and Accountability Initiative: Open Data Study

ABOUT THE EVENT

Come and explore a wide variety of open data issues and collaborate on charting the future of open data at the 3rd International Open Data Conference, May 28-29, 2015, in Ottawa, Canada.

The global open data movement has matured since the 2nd International Open Government Data Conference held in Washington in 2012. It’s time to strengthen coordination among open data initiatives across various levels of government, topics, regions, and sectors. It’s time to broaden dialogue to include the voices of experts in sectors that want to use open data and scale-up innovative approaches proven to work. The goal: ensure that all world citizens benefit.

The Government of Canada, Canada’s International Development Research Centre, and the World Bank invite you to the 3rd International Open Data Conference. From May 28-29, 2015 sector and open data experts, senior government officials, industry leaders, and civil society champions from around the world will gather in Ottawa, Canada to exchange ideas and work together to enable the data revolution.

Pre-registration is now open. Conference updates will follow in the coming weeks and months. We look forward to seeing you in 2015!

PRE-CONFERENCE EVENTS

The International Open Data Conference is attracting the attention of governments and civil society organizations the world over, and the conference has partnered with many of them to put together a week-long agenda of landmark open data summits and events.

Open data summit and events

GET INVOLVED & DOWNLOAD OUR APP

Don’t forget to download the IODC2015 App for your mobile device! Through the app you can register for the conference, build a personal itinerary, and keep up to date on the latest news and alerts from IODC organizers!

Download the app

احتمالا شما هم آقای تیم برنرز لی (Tim Berners-Lee) را می‌شناسید: ایشان مخترع شبکه جهانی وب (World Wide Web)، مدیر بنیاد وب جهان‌گستر (World Wide Web Consortium - W3C) و از مؤسسین بنیاد داده باز (Open Data Institute) هستند (اطلاعات بیشتر پیرامون ایشان از ویکیپدیا).

البته مخترع www بودن ایشان تنها ویژگی جذاب ایشان نیست. ایشان روی مباحث داده متمرکز (Linked Data) داده باز تمرکز و تأکید ویژه‌ای دارند و معتقدند که اساسا این رویکرد است که ماهیت و ارزش واقعی وب را مشخص می‌کند. در همین زمینه ایشان ارائه‌هایی در تد (TED) داشته‌اند که با هم مشاهده می‌کنیم.

ارائه اول: فوریه 2009 - درباره ی وب آینده

لینک ارائه در تد فارسی

ارائه دوم: فوریه 2010 - سالی که داده های باز جهانی شدند

لینک ارائه در تد فارسی

پی‌نوشت:‌ البته ایشان ارائه دیگری هم در تد داشته‌اند که در مورد انتظار از آینده وب است که بدلیل فاصله از موضوع این پست از ذکر آن خودداری کردیم.

در ادامه مرور ابعاد داده باز در دنیای آکادمیک، در این پست مایلیم دانشکده فناوری، مدیریت و خط‌مشی (Faculty of Technology, Policy and Management) از دانشگاه فناوری دلفت کشور هلند (Delft University of Technology, the Netherlands) را به صورت مختصر معرفی نماییم. ابتدا شما به تماشای کلیپ زیبای معرفی رویکرد این دانشکده دعوت می‌نماییم:

یکی از پروژه‌هایی که در گروه فناوری اطلاعات و ارتباطات (Section of Information and Communication Technology) این دانشکده مورد پیگیری جدی قرار گرفته، موضوع داده باز و حکومت باز (Open data/open government) می‌باشد (صفحه مرتبط). از طریق این لینک‌ها می‌توانید به برخی کارهای علمی اعضای این گروه، و یا پایان‌نامه‌های کار شده در این حوزه دست یابید.

این هندبوک شامل 22 مقاله در حوزه شفافیت، داده باز و مسایل مرتبط با آن نظیر فرهنگ داده باز، استانداردهای داده باز و ... می باشد که توسط موسسه Code for America انتشار یافته است.

در این قسمت، خلاصه‌ای از عناصر ضروری «داده حکومتی باز» ارائه می‌گردد. کار را با تعریف آن آغاز می‌کنیم و مسائلی نظیر پرتال‌های داده باز، کاربردهایی که از داده باز استفاده می‌شود، سیاست‌های افشای داده باز، منابع آموختن و منابع کمکی فنی برای داده باز را پوشش خواهیم داد. این جعبه ابزار لینک‌هایی را ارائه می‌کند که دارای مثال‌های بسیاری است.