در این قسمت، خلاصهای از عناصر ضروری «داده حکومتی باز» ارائه میگردد. کار را با تعریف آن آغاز میکنیم و مسائلی نظیر پرتالهای داده باز، کاربردهایی که از داده باز استفاده میشود، سیاستهای افشای داده باز، منابع آموختن و منابع کمکی فنی برای داده باز را پوشش خواهیم داد. این جعبه ابزار لینکهایی را ارائه میکند که دارای مثالهای بسیاری است.
نوع محتوا | ادبیات علمی |
موضوع | داده باز |
منتشر کننده | شفافیت برای ایران |
نکته: متن زیر ترجمهای است از: Open Government Data Toolkit -> Open Data Essentials
1. داده باز چیست؟
داده، باز خواهد بود اگر دو شرایط زیر را با هم داشته باشد:
- باز بودن از لحاظ فنی: به شکل استانداردِ خوانا برای ماشین باشد بدان معنا که بتواند بازیابی شود و بطور معناداری بوسیله نرم افزار کامپیوتر مورد پردازش قرار گیرد.
- باز بودن از لحاظ قانونی: بطور واضح و مشخصی دارای مجوز باشد بطوری که اجازه ی استفاده تجاری و غیر تجاری و استفاده مجددِ بدون محدودیت را داشته باشد. مثالها و اصطلاحات مورد استفاده در پروانهدهی داده را میتوانید در قسمت زیر مشاهده کنید:
2. نمونههایی از پرتالهای داده باز
در این بخش شما میتوانید لینکهایی را به چند پرتال داده باز بیابید. این پرتالها به کشورها، شهرها و بخشها دستهبندی شدهاند.
داده باز در کشورها:
داده باز در شهرها:
داده باز در بخشهای مختلف:
- بودجه و مالیه عمومی
- آموزش
- سلامت
- تغذیه
- کشاورزی
- حمل و نقل
- محیط زیست
- آب
- صنایع استخراجی
- انرژی
- دادهای فضایی (Geospatial)
- فناوریهای اطلاعات و ارتباطات (ICT)
3. مزایای داده باز
مزایای بسیار زیادی در افشای داده ها وجود دارد. این مزایا میتوانند به مزایای اقتصادی (رشد و خلق شغل)، خدمات عمومی بهبود یافته و حکومت پاسخگوتر و شفافتر طبقهبندی شوند. در قسمت زیر میتوانید مطالعاتی را که سعی دارد این مزایا را بشمارد و توضیح دهد را ببینید.
- The Economic Impact of Open Data
- Open Data and Economic Growth
- Costs and Benefits of Data Provision
- The Benefits of Open Data – Evidence from Economic Research
- OKF Live Document on Evidence & Anecdotes for Open Gov Data
- A National Information Framework for Public Sector Information and Open Data
- Shakespeare Review: An Independent Review of Public Sector Information
- Market Assessment of Public Sector Information by Deloitte
- Open Government Promo Video by OGP
- La Innovación en Servicios en España
- Reutilización de información pública y privada en España
- The value of Danish address data: Social benefits from the 2002 agreement on procuring address data etc. free of charge (Presentation)
- Sunlight Foundation: Why Open Data?
- The McKinsey Global Institute: Open data: Unlocking innovation and performance with liquid information
- Statistics and Open Data: Harvesting unused knowledge, empowering citizens and improving public services
- Open Financial Data: this report from the World Bank looks at the potential for using open financial data to increase citizen engagement in the delivery of public goods and services.
- Open Data as a tool to fight corruption
4. برنامههای کاربردی داده باز
خوانش ماشینی و مجوز های باز، به داده ها این قابلیت را میدهند تا دوباره مورد استفاده قرار بگیرند که این مهمترین دلیل و عامل برای باز بودن دادههاست. در قسمت زیر شما میتوانید چند مثال از برنامههای کاربردی که در داده باز استفاده میشوند را ببینید. این مثالها بر اساس هر بخش طبقهبندی شدهاند.
مخزن برنامه های کاربردی حکومت و ملت برای داده باز و حکومت باز |
Civic Commons |
مخزنی از مثالهایی درباره اینکه سیستم داده باز چگونه نرمافزارهای کاربردی مدنی را توانمند میسازد. |
Socrata Open Data Applications |
مردم را برای ساخت ابزارها و کاربردهایی نوآورانه با استفاده از دادههای موجود در سامانه داده باز بانک جهانی (World Bank’s Open Data Initiative) به چالش میکشاند. |
Apps for Development |
جمعآوری بهترین ایدهها از دانشمندان، توسعهدهندگان نرمافزارها، سازمانهای جامعه مدنی و کارورزان توسعه برای ایجاد نرمافزارهای ابتکاری و نو با استفاده از دادههای بانک جهانی |
Apps for Climate |
استفاده از تکنولوژی موبایل برای آب، تصفیه سازی و سلامت |
mWater |
بانک جهانی، میزانِ هشدار دهنده بارش سالیانه باران را پیشبینی میکند. |
Save the Rain |
مبادلات مالی حکومتها در سراسر جهان را دنبال کرده، و آنرا در قالبهای تعاملی و مفیدی که برای همه قابل استفاده است (از بچه مدرسهای گرفته تا حرفهایهای داده) ارائه میکند. |
OpenSpending |
شفافسازی بازارهای غیرشفاف. مقدمتاً در دو حوزه اصلی فعالیت میکند: برنامههای بازنشستگی و مدیریت دارایی. |
BrightScope |
تصمیمسازان در بخش عمومی را با هوشمندی در کسبوکار، ابزارهای آنلاین و بینش تحلیلی مورد نیاز آنها، برای تغییر شکل دادن مسیر تدارک کالا و خدمات، تجهیز میکند. |
Spikes Cavell |
فراهم کردن دسترسی به اطلاعات ساختِ جادههای محلی از طریق حدود 100 منبع موثق، همچنین دسترسی به اطلاعات شاهراهها و مسیرهای پر رفتوآمد در سراسر انگلستان و والز. کاربران قادر خواهند بود که بطور شفاف مشاهده کنند که چه زمانی و در چه مکانی تعمیرات جادهای در حال اجراست، چه کسی مسئول است و اثرات محتمل را در زمانهای مسافرت خویش ارزیابی کنند. |
Elgin (UK street works) |
فراهمسازی [اطلاعات دقیق از] میزان جرائم در سطح هر خیابان و ارائه اطلاعات درباره عملیات پلیسی و دستگیری مجرمان بصورت نقشه و دادهها، همراه با جزئیات خاص خود. |
PoliceUK |
برنامه نظارتی مشارکتی که در آن استفاده از فناوری دیجیتال و بسیج اجتماعی را ترکیب کرده تا دسترسی آسان به اطلاعات، ایجاد پلتفرمی برای ارسال بازخورها از طریق ابزارهای آنلاین و آفلاین و کمک به حل مسائل آموزشی را فراهم کند. |
CheckMySchool |
برنامهای برای مشخص کردن مکانهای تجهیزات پزشکی، متعلق به حرکت داده باز کشور غنا (Ghana Open Data Initiative (GODI) at NITA) |
Merge of HealthFacility |
نرم افزار کاربردی کوچک برای آموزش درباره مصرف انرژی، تغییرات آب و هوایی و آنچه که شما میتوانید درباره آنها انجام دهید. |
Ecofacts |
این سیستم، داده های تفصیلی را درباره هزینههای عمومی کشور مولدوو از سیستم خزانه ملی جمعآوری کرده و آن را به شیوهای ساده برای کاربر ارائه میدهد. |
Moldova BOOST |
مجموعهای از بصریسازیهایی از بودجه آفریقا که کاربران را قادر میسازد تا مسائل بودجه را پیگیری نمایند، اولویتهای بودجه را رمزگشایی و فهم کنند. |
African Budget Data Explorer |
بعنوان یک پروژهی روزنامهنگاری داده (data journalism) بنام Code4Kenya ساخته شده بود تا نشان دهد چگونه ابزارهایی که با دادهها کار میکنند میتوانند به شهروندان عادی کمک کنند تا مسائل را فهم کرده و سپس بر اساس اخباری که میخوانند یا میبینند و بوسیله فهم اینکه چگونه وقایع ملی نظیر انتخابات بر زندگی شخصی و جوامع محلیشان میتواند اثر بگذارد، عمل کنند. |
GotToVote! |
افشاسازی دادهها از تمامی بخشهای رسمی اقتصاد برزیل، از طریق بیش از 100 میلیون نمایش بصریسازی تعاملی. |
DataViva |
5. خطمشیهای داده باز
- 8 Principles of Open Government Data
- US Open Government Directive
- US Memorandum for the Heads of Executive Departments and Agencies
- UK Open Data White Paper: Unleashing the Potential
- Australian Gov 2.0 Taskforce Report
- Moldovan Prime Minister’s Open Data directive
- Open Government Strategy for the City of Boston
- Open Government Guide
- New Zealand's journey to Open Data
- Socrata: 6 Steps to Open Data Success
- The Closed World of Company Data
- OECD: Open Government Data - Towards Empirical Analysis of Open Government Data Initiatives
- New York City Law on Publishing Open Data
- Open Data Policy — Managing Information as an Asset
- Sunlight Foundation: Guidelines for Open Data Policies
- Briefing on Open Data Declarations
- Example Declarations of Open Data/Open Government
6. منابع آموزشی داده باز
اگر میخواهید بیشتر درباره داده باز بیاموزید، میتوانید به موارد زیر مراجعه کنید.
- The World Bank Learning Modules
- Open Data at the World Bank
- United Nations: The Guidelines on Open Government Data for Citizen Engagement
- Open Data Handbook
- Data Wrangling Handbook
- Data Journalism Handbook
- Open Knowledge Foundation: Open Data - An Introduction
- Socrata's Open Data Guide
- Beyond Transparency: Open Data and the Future of Civic Innovation
- Open Data for Resilience Initiative Field Guide
7. مساعدتهای فنی برای داده باز
در این قسمت تعدادی از نهادها، مجامع اقدام و تامین کنندگان مالی که میتوانند از تامین مالی و ارائه پیشنهادات و راهنما برای داده باز پشتیبانی کنند، وجود دارد.
7.1- نهادهای منتخب
- The World Bank
- UN Department of Economic and Social Affairs
- Open Government Partnership
- Open Knowledge Foundation
- Sunlight Foundation
- The Guardian (Data Blog)
- Open Data Institute (See the MOU between ODI and WB)
- Global Spatial Data Infrastructure Association
7.2- انجمنهای منتخب
- Open Data Innovations Network
- Open Development Technology Alliance
- Civic Commons
- European Public Sector Information Platform
- Open Data for Development in Latin America and the Caribbean
- Follow #opendata, #opengov and #gov20 on Twitter
7.3- سرمایهگذاران منتخب داده باز
- The World Bank
- Ford Foundation
- Gates Foundation
- Open Society Foundations
- Knight Foundation
- Hewlett Foundation