در حکومت اسلامی، ولایت فقیه، راهنما و هدایت کننده‌ی جامعه به سمت کمال می‌باشد. به همین دلیل، بیانات رهبری، مرجع مهمی برای تشخیص وظایف جامعه و افراد می‌باشد. در کلام مقام معظم رهبری، توصیه‌های مهمی در مورد کارآمدی نظام وجود دارد. در این نوشته سعی شده است تا موضوع کارآمدی در بیانات ایشان مورد بررسی قرار گیرد.
| نوع محتوا | ادبیات علمی |
| موضوع | شفافیت |
| منتشر کننده | شفافیت برای ایران |
متن کامل این یادداشت را در «ادامه مطلب» بخوانید.
کارآیی و کارآمدی
امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در مورد معنای کارآمدی می‌فرمایند:
«حاکم اسلامی در قبال مسائل مهمّ جامعه، در مقابل فقر مردم، در مقابل تبعیض و شکافهای اجتماعی، در مقابل اخلاق و معنویت مردم، در قبال حفظ استقلال کشور و حفظ آزادی مردم - در آن حدودی که اسلام مقرّر کرده است - مسؤول است. اینها مسؤولیتهاست و چون اسلام این را خواسته و این به مردم تعلیم داده شده است و مردم ما به اسلام اعتقاد دارند، لذا توقّعشان از مسؤولان امر در کشور در هر رده‌ای این است که به این مسؤولیتها عمل کنند و آنچه را که به عنوان وظیفه بر عهده‌ی آنهاست، انجام دهند. کارآمدی حکومت به این معناست».[1]
در منظر ایشان، مشروعیت نظام و مسئولین، به کارآمدی آنها وابسته است:
«مشروعیت همه ما بسته به انجام وظیفه و کارآیی در انجام وظیفه است. بنده روی این اصرار و تکیه دارم که بر روی کارآییها و کارآمدی مسؤولان طبق همان ضوابطی که قوانین ما متخذ از شرع و قانون اساسی است، بایست تکیه شود. هرجا کارآمدی نباشد، مشروعیت از بین خواهد رفت».[2]
مقام معظم رهبری، ناکارآمدی نظام را نقطه‌ای می‌دانند که دشمن به آن امید دارد:
«دشمنان ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی فقط به دو موضوع میتوانند امید داشته باشند. یکی این‌که ناکارآمدی نظام را به مردم القاء کنند؛ یعنی بگویند این نظام نمیتواند خواسته‌های مردم را برآورده کند و با القای آن به مردم، ارتباط مستحکم مردم با نظام اسلامی را از بین ببرند. دوم دسته‌بندی و اختلاف ایجاد کنند».[3]
ایشان حتی دلیل فشارهای سیاسی و اقتصادی از سوی دشمنان را کارآیی نظام اسلامی می‌دانند:
«علت اصلی همه‌ی فشارهای سیاسی و اقتصادی و حتی تهدیدهای نظامی، نگرانی دشمنان از عزم ملت ایران برای ادامه‌ی حرکت پرشتاب در مسیر آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب و تکیه بر اعتماد به نفس ملی است، زیرا روشن شدن کارآیی انقلاب اسلامی موجب به خطر افتادن موجودیت استکبار در میان کشورهای اسلامی خواهد شد».[4]
امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) دلیل مشارکت مردم در انتخابات را افزایش کارآمدی نظام می‌دانند:
«آنچه که برای مردم در این انتخابات و همه‌ی گزینشهای ملی و انتخاباتها مهم است، این است که سطح کارآمدی نظام روزبه روز ارتقا پیدا کند؛ این اساس مسأله است. اگر مردم دنبال رئیس جمهور یا دنبال نماینده ی مجلس می گردند یا دنبال دیگر کسانی هستند که می خواهند آنها را با انتخاب تعیین کنند، در پی آن هستند که انسانهای کارآمدی را بر اریکه ی مسؤولیت بنشانند تا آنها بتوانند سطح کارآمدی نظام را افزایش بدهند و مشکلات مادی و معنوی مردم را حل کنند؛ این خواست مردم است».[5]
با توجه به این بیانات، کارآمدی نظام، رابطه بسیار نزدیکی با مشارکت مردم دارد؛ تا جایی که دشمنان برای ایجاد شکاف بین مردم و حکومت، به ناکارآمدی نظام امید دارند. اما رابطه کارآمدی نظام و مشارکت مردم در بیانات مقام معظم رهبری چیست؟ پاسخ این سوال در قسمت بعدی روایت ولایت مورد بحث قرار خواهد گرفت.
اما سوالی که به وجود می‌آید، این است که مهمترین دلیل ناکارآمدی نظام چیست؟ برای پاسخ به این سوال باز به بیانات ولی جامعه اسلامی مراجعه می‌کنیم:
«القاء ناکارآمدی نظام، متوجّه مسؤولین کشور است. در قوای مجریّه، قضاییّه، مقنّنه، در نیروهای مسلّح، نهادهای انقلابی و همه مؤسساتی که کاری از کشور را برعهده دارند، مدیران باید خود را برای مدیریت کارآمد و لایق، آماده و مجهّز کرده و برای مردم کار کنند. وقتی از نهضت خدمت‌رسانی حرف میزنم، به این جهت است. وقتی میگویم برای خدمت به مردم مسابقه بگذارید، به این دلیل است. تأکید من بر مبارزه با فساد هم به همین علّت است؛ زیرا اگر مدیری خدای نخواسته فاسد شد، دیگر نمیتواند به مردم خدمت کند و برای آنها مفید باشد. پس اوّل باید کارآمدی نظام را نشان داد».[6]
با توجه به این بیانات، یکی از مهمترین دلایل ناکارآمدی مسئولین و نظام اسلامی، فساد است. بنابراین برای کارآمد کردن نظام اسلامی، باید با فساد مبارزه کرد. اما این مبارزه چگونه است؟
برای مشاهده پاسخ این سوال در کلام رهبری، به قسمت اول روایت ولایت مراجعه کنید.
برای مشاهده‌ی دیگر بخش‌های روایت ولایت، این صفحه را ببینید.
