سایت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی اقدام به انتشار مشروح مذاکرات صحن علنی هشت دوره مجلس شورای اسلامی و نیز دوره‌های مجلس شورای ملی می‌نماید که ثبت و انتشار این اطلاعات جای تقدیر بسیار دارد. با این حال این پرسش بسیار بجاست که چرا همانند مجالس کشورهای دنیا، مشروح دوره جاری از مجلس (مجلس نهم و نیز جلسات اخیر) در این پایگاه منتشر نمی‌شود؟!

• مشروح مذاکرات ۸ دوره مجلس شورای اسلامی در این لینک

‌ای کاش رسانه ملی در این زمینه اقدام عملی در دستور کار قرار دهد و مردم از این پس بتوانند چهره نمایندگانشان را بشناسند و دیگر این گونه نباشد که مردم یک کلانشهر همچون پایتخت، چهره برخی از نمایندگانشان در مجلس شورای اسلامی را نشناسند و یا نوع کارکردشان را در صحن علنی، به رغم گذشت چند سال نتوانند ‌ملموس پیگیری کنند...

ادامه مطلب در: تابناک: چرا باید تمام جلسات علنی مجلس از تلویزیون پخش شود؟

لطفا به دلخواه مشاهده فرموده و به این سوال پاسخ دهید:
تا چه میزان مطالب ارائه شده را «گزارش عملکرد» می‌دانید؟

• گزارش عملکرد کمیسیون صنایع و معادن در سال 93         
• گزارش عملکرد کمیسیون برنامه و بودجه در سال 93
• گزارش عملکرد کمیسیون آموزش و تحقیقات در سال 93
• گزارش عملکرد کمیسیون امنیت در سال 93
• تشریح عملکرد کمیسیون عمران در سال 93
• گزارش عملکرد کمیسیون حقوقی و قضایی در سال 93
• گزارش عملکرد کمیسیون انرژی در سال 93

پیشتر سازمان‌های نظارت بر پارلمان‌ها (Parliamentary Monitoring Organizations - PMOs) را معرفی کرده‌ایم (در این لینک). گروهی اینترنتی شکل گرفته است که آخرین مطالب، تجارب، سوالات و مطالب این سازمان‌ها در آن به اشتراک گذاشته می‌شود. شما نیز می‌توانید در این گروه عضو شده و یا مطالب آنها را دنبال نمایید:

PMO Network: An international network of civil society organizations and individuals that monitor the work of parliaments.

بدون تردید در کلیه نظام‌های مردم‌سالارانه، مجلس از نقش و جایگاه مهمی برخوردار است. این نهاد به عنوان مهم‌ترین نهاد قانون‌گذاری در کشور، نقش مهمی را در شناسایی مسائل دارای اولویت، و قانون‌گذاری برای حل آن مسائل برخوردار است و به همین دلیل هرگونه ضعف و نقص در اجرای این مهم، می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری برجای گذارد. در کشور ما نیز بی‌تردید این نهاد از جایگاه بلندی برخوردار است و بطور ویژه بدلیل اهمیت مسائلی همچون آرمان رفیع مرجع شدن الگوی حکومتی کشورمان برای سایر کشورها و نیز مسائلی دیگر از جمله فشارهای خارجی و تحریم، ضرورت دقت در ارتقاء و بهینه‌سازی این نهاد مهم جدی‌تر از پیش خودنمایی می‌کند.

پارلمان‌ها در کشورها بایستی در عملکرد خود بسیار اثربخش، در اقدامات خود شفاف و دارای ارتباطاتی قوی با مردم خود باشند. دومین مجموعه از سری OPPD، نقشه راهی را برای مدیران ICT و سایر مسئولین پارلمان در حوزه نظارت بر ICT ارائه می‌کند و آن‌ها را در مسیر برنامه‌ریزی و توسعه نظام‌های رایانه‌ای و ارتباطی یاری می‌رساند.

بانک جهانی به همراه اتحادیه پارلمان‌های مشترک‌المنافع سندی را منتشر کرده‌اند که در آن، پیشنهادات مفیدی در راستای افزایش شفافیت پارلمان ارائه شده است.

چگونه می‌توان از میزان باز و مردم‌سالارانه بودن فرایندهای تقنینی و پارلمان (مجلس) تصویری دقیق و شفاف بدست آورد. طبیعتاً به یک مدل و الگوی ارزیابی نیاز است. اتحادیه پارلما‌ن‌های مشترک‌المنافع (Commonwealth Parliamentary Associasion) با مشارکت UNDP جزوه‌ای را منتشر کرده است که در آن به صورت بسیار مختصر معیارهایی را برای این ارزیابی تعریف نموده است.

با هدف ایجاد پارلمان‌هایی (مجلس) قدرتمند، باز و مسئول، امروزه گونه‌ای خاص از سمن (NGO) و تحت عنوان «سازمان‌های ناظر بر پارلمان» (Parliamentary Monitoring Organizations) شکل گرفته است. این سازمان‌ها تلاش می‌کنند تا مشارکت شهروندان در فرایندهای تقنینی را توسعه بخشیده و پارلمان‌ها را به مردم (که از آنها نمایندگی می‌کنند) نزدیک‌تر می‌سازند.

شفافیت برای ایران، نموداری تهیه کرده است که در آن، محورهای شفافیت پارلمان در کشورهای مختلف دنیا ذکر شده است. در ادامه می‌توانید این نمودار را مشاهده کنید.

در این مطلب، گزارشی بسیار خوب و قابل استفاده از تجارب و عملکرد سازمان‌های نظارت بر مجالس (Parliamentary Monitoring Organizations) ارائه گردیده است.

«بیانیه پارلمان باز» یکی از اسناد بسیار مفید در حوزه شفافیت پارلمان به شمار می‌رود. این سند ذیل 4 سرفصل و 44 ماده، تلاش می‌کند که ابعاد گوناگون لازم برای ارائه شفافیت مرتبط با پارلمان را مد نظر قرار داده، پیشنهاداتی پیرامون آنها ارائه نماید. هر چند مواد 44 گانه بصورت خلاصه‌ای ارائه شده‌اند، اما ذیل آنها توضیحات تکمیلی و نیز تجربیات جهانی نیز ذکر شده است.

کتاب شفافیت در پارلمان کشورهای جنوب آسیا به بررسی وضعیت شفافیت در پارلمان کشورهای جنوب آسیا یعنی بنگلادش، هند، پاکستان و سری لانکا میپردازد. از نکات جالب این کتاب این است که ذیل هر موضوع وضعیت این چهار کشور را بررسی میکند و در نهایت یک راه حل برای مشکلات و موانع موجود در این مسیر را برای این کشورها عرضه میکند. این کتاب را سازمان حقوق بشر کشورهای جنوب آسیا چاپ کرده است.