اندیشکده «شفافیت برای ایران»

Irekia یک پلتفرم مبتنی بر وب است که به عنوان بخش اصلی راهبرد مشارکت شهروندان کشور باسک عمل می‌کند. این وب‌سایت برای انتشار داده دولتی و تسهیل مشارکت شهروندان در سه زمینه مهم استفاده می‌شود: شفافیت، مشارکت و همکاری.

GovTogetherBC درگاه مشارکت و داوطلب شدنِ آنلاین شهروندان بریتیش‌کلمبیا است. شهروندان از طریق این درگاه می‌توانند متوجه فرصت‌های مشورت براساس موضوع و زمینه مورد علاقه شوند و روش‌های مختلفی که می‌توانند مشارکت کنند را بیاموزند.

E-Recht با هدف نهایی شفاف و کارآمد‌کردن قانونگذاری، یک جریان کاری آنلاین بدون کاغذبازی ایجاد می‌کند که شامل تدوین پیش‌نویس اولیه لایحه تا انتشار قانون است. با این کار، سیستم باعث بهبود سهولت اجرای قوانین می‌شود و اجازه بازیافت داده را می‌دهد.

تارنمای اینترنتی Decide Madrid طراحی شد تا «کانال‌هایی را برای مشارکت عموم مردم در تصمیم‌گیری دموکراتیک باز کند». در کنار این پلتفرم، «دفاتر خدمات شهروندان» در سراسر شهر مادرید نیز وجود دارد و ساکنان می‌توانند مشارکت حضوری را به جای مشارکت آنلاین انتخاب کنند.

بسیاری از متون قانونی که در کشور تصویب می‌شوند، نقص‌های مختلفی دارند. نقص‌هایی که در بسیاری از موارد نه تنها منجر به اجرا نشدن قانون می‌شود، بلکه در برخی موارد فرصتی را فراهم می‌کند که از آن قانون سوءاستفاده شده و نتیجه‌ای مخالف با هدف قانون‌گذار داشته باشد. اما راه‌حلی که به ذهن می‌رسد این است که از نخبگان برای تهیه متون قانونی استفاده کرد.

به دنبال پایان یافتن آپارتاید، دولت تازه تأسیس آفریقای جنوبی تدوین پیش‌نویس قانون اساسی مشارکتی را شروع کرد. در عین عدم وجود پیشینه در زمینه دموکراسی مبتنی بر قانونی اساسی و وجود مبانی قانونی محدود در زمینه حقوق بشر، این کوشش گسترده به‌دنبال دریافت نظر شهروندان درباره محتوا و ساختار قانون اساسی پس از آپارتاید در این کشور بود. براساس این فرضیه که «تدوین قانون اساسی باید شفاف، باز و معتبر باشد»، دولت تلاشی سراسری در کشور را شروع کرد تا ورودی شهروندان را به‌دست آورد.

آیین‌نامه‌ای در سال 2009 به‌عنوان مجموعه‌ای از اصول راهنما تصویب شد که به‌منظور آگاهی‌بخشی در مورد استفاده دولت کرواسی از فرآیندهای مشارکت شهروندان در وزارتخانه‌های ملی بود. «هدف نهایی این قانون، تسهیل تعامل با شهروندان و نمایندگی عموم مردم در فرآیندهای دموکراتیک، و تشویق مشارکت فعال‌تر شهروندان در زندگی اجتماعی است».

در سال 2012، فنلاند قانون طرح شهروندی را تصویب کرد که شهروندان را قادر می‌ساخت طرح‌های خود را مطرح سازند: «لایحه یا پیشنهادی برای تهیه پیش‌نویس قانونی و توجیه ارائه پیشنهاد». هدف از این قانون، بهبود وضعیت دموکراسی مستقیم در این کشور بود.

پلتفرم ریکجاویک بهتر برای تشویق مشارکت شهروندی در فرآیند تصمیم‌گیری به‌کار می‌رود و به شهروندان فرصتی می‌دهد تا ایده‌های خود را در این پلتفرم بارگذاری کنند و به ایده‌هایی رأی دهند(موافق یا مخالف) که جذّاب یا غیرجذّاب هستند. شورای شهر متعهد شده تا هر ماه 15 ایده محبوب را بازبینی کند و شهروندان را از وضعیت اجرای این ایده‌ها آگاه سازد.

بارسلونا دسیدیم پلتفرمی است که هدف از آن، امکان ارائه پیشنهاد از سوی شهروندان در مورد برنامه عملیاتی شهری (PAM) بارسلونا تا دسامبر 2016 و حفظ جریان بحث درباره برنامه چهار سال بعدی است. 120،000 نفر (7.5 درصد جمعیت بارسلون) در این فرآیندِ پیشنهاد شرکت کرده‌اند. کاربران می‌توانند پیشنهادات خود را مطرح کنند و طرح‌های مطرح شده توسط سایر کاربران یا شورای شهر را در این پلتفرم دنبال کنند.

آراگون پارتیسیپا یک پتلفرم مشارکت شهروندی است که در جامعه خودمختار آراگون راه‌اندازی شد. این پلتفرم توسط اداره کل مشارکت شهروندی، اقدام خارجی و همکاری اداره می‌شود، سازمانی که تحت نظارت دفتر رئیس جمهور کار می‌کند و مسئول ارتقای مشارکت شهروندان در منطقه براساس حکم قانون اساسی آراگون است.

شفافیت در پارلمان باعث می‌شود تا نمایندگان با قرار گرفتن در انظار عمومی، پاسخگوی عملکرد خود باشند. برای مثال فرض کنید بتوانید با رجوع به یک سایت، آراء نمایندگان که رأی موافق و مخالف به برجام داده‌اند را ببینید. در همین راستا به بررسی میزان شفافیت کنگره آمریکا با محوریت طرح ضد ایرانی s.772 می‌پردازیم.

LegislationLab.org پایگاهی اینترنتی است تا شهروندان بتوانند در فرایندهای قانونگذاری سهیم باشند. Legislation Lab به عنوان  بستری برای تشویق مردم به آگاهی یافتن از قوانین و نقش‌آفرینی درقانونگذاری مطرح شده است. این وبسایت در پی ارائه راه‌های دسترسی آسان به قانونگذاری است. به علاوه، برای جمع‌آوری بازخوردهای مردمی نیز مهیاست.