در سال 2012، فنلاند قانون طرح شهروندی را تصویب کرد که شهروندان را قادر میساخت طرحهای خود را مطرح سازند: «لایحه یا پیشنهادی برای تهیه پیشنویس قانونی و توجیه ارائه پیشنهاد». هدف از این قانون، بهبود وضعیت دموکراسی مستقیم در این کشور بود.
نوع محتوا | تجارب داخلی و بینالمللی |
موضوع | قانونگذاری جمعی |
جغرافیا | فنلاند |
منتشر کننده | شفافیت برای ایران |
محل: فنلاند
سطح: ملی
نمای کلی
در سال 2012، فنلاند قانون طرح شهروندی را تصویب کرد که شهروندان را قادر میساخت طرحهای خود را مطرح سازند: «لایحه یا پیشنهادی برای تهیه پیشنویس قانونی و توجیه ارائه پیشنهاد». هدف از این قانون، بهبود وضعیت دموکراسی مستقیم در این کشور بود. برای ارائه طرح، پیش ثبت نام لازم نبود و اگر پیشنهادی بتواند 50،000 امضاء از شهروندان واجد شرایط طی شش ماه جمعآوری کند، به پارلمان فنلاند ارائه میشود. تا مارس 2017، 600 پیشنهاد مطرح شد که 543 مورد (90.5 درصد) آنها نتوانستند در قالب زمانی شش ماهه به 50،000 امضاء برسند و 41 پیشنهاد (6.8 درصد) هنوز در حال جمعآوری امضاء بودند و 16 پیشنهاد (2.7 درصد) به شرایط طرح شهروندی رسیدند. فقط یک طرح شهروندی که به قانون ازدواج برابر مربوط میشد، توسط پارلمان تصویب شد. در اصل، این پلتفرم توسط یک NGO میزبانی میشد که برنامه آوین مینیستریو را شروع کرد و یک ویژگی اضافی به قوانین پیشنویس مشارکتی اضافه کرد. اما نظارت بر این پلتفرم به خاطر افزایش ترافیک به وزارت دادگستری محول شد.
نقاط قوت
اینکه چنین فرآیندی متکی بر قانون اساسی است، باعث مشروعیت آن میشود. در کل، این برنامه قانونگذاری جمعی که در سطح ملی اجرا شده، بسیار جاهطلبانه است و در حالی که زیرساختار جمعسپاری مؤثر و اجرای پیشنهادات وجود ندارد، این اقدام به ایجاد چارچوبی کمک میکند تا فرآیند تاثیرگذارتری ایجاد شود.
نقاط ضعف
اینکه فقط یک پیشنهاد موفق شده است، مشکل موجود در منشأ موضوع را نشان میدهد، یعنی تمایل دولت به استفاده از طرحهای شهروندان. اگرچه تصویب قوانین بیشتر ضرورتًا باعث بهتر یا بدتر شدن سیستم نمیشود، اما طرحهایی که توسط پارلمان براساس چند نکته فنی رد شدهاند، برای این فرآیند مشکل فرآیندی بهوجود میآورند. بنابراین، تأثیر کلی این فرآیند نسبتاً اندک است. سؤالاتی در مورد قابلیت دسترسی و نمایانگر بودن این فرآیند(در نظر گرفتن تمام جمعیت) نیز وجود دارد. اکثر پیشنهادات موفق از پویشهای اجرا شده توسط سازمانهایی که منابع زیادی برای اختصاص به این فرآیند دارند، بهدست آمدهاند. شواهد نشان میدهند که بیشتر شرکتکنندگان، مرد، تحصیل کرده، شهری و بین 40 - 21 سال هستند.
منابع
-
http://participedia.net/en/cases/finnish-citizens-initiative
-
Julie Simon, et al., Digital Democracy: The tools transforming political engagement, (Nesta, Feb. 2017) available at: https://www.nesta.org.uk/sites/default/files/digital_democracy.pdf
-
http://www.innovationguide.org/finland-citizens-initiative-act/