اندیشکده «شفافیت برای ایران»

«ابر کلمات» فوق، که محصولی از گروه شفافیت برای ایران است، تلاش می‌کند تا نمونه‌ای از کلیدواژه‌های مرتبط با حوزه شفافیت را تصویر نماید. برای دستیابی به فایل با فرمت svg این تصویر نیز اینجا را کلیک کنید.

مسائل امنیتی همواره یکی از پردغدغه‌ترین مباحث در حیطه شفافیت بوده است. هیچگاه و در هیچ منطقی (حتی در مدعی‌ترین کشورها و نظامات در حوزه شفافیت و دولت باز) شفافیت کامل و همیشه و برای همه کس و در هر شرایطی پذیرفته شده نیست، چرا که مباحث امنیتی و نیز حوزه شخصی افراد همواره جزء دغدغه‌های ضروری در این حوزه بوده است.

چنین دغدغه‌هایی سبب شده تا همواره مطالعات و تلاش‌هایی برای تدقیق تعادل صحیح میان شفافیت و محرمانگی صورت پذیرد، که پژوهش معرفی شده نیز نمونه‌ای از آنهاست. افراد علاقه‌مند به این مباحث را به مطالعه این پژوهش دعوت می‌کنیم.

Campbell Public Affairs Institute - The Maxwell School of Syracuse University: National Security and Open Government: Striking the Right Balance

در سال 1996 قانونی تصویب شد که بر اساس آن دولت فدرال امریکا کسانی را که دست به افشاگری علیه تخلفات بزنند تشویق مالی خواهد کرد. یک مطالعه علمی به بررسی عملکرد این قانون طی سال‌های 1996 تا سال 2005 در نظام سلامت پرداخته است که در سال 2008 در مجله سالنامه طب داخلی امریکا(نوع مجله هم قابل توجه است!) به چاپ رسیده است. در بین سال‌های 1996 تا سال 2005 به 379 مورد رسیدگی شده است که از این پرونده‌ها مبلغ 9.3 میلیارد دلار بازگردانده شده که یک میلیارد دلار آن به افشاگران پرداخت شده است. هرچند اوج فراوانی پرونده‌ها در سال 2001 بوده است اما مبالغ بازگردانده شده سالیانه به شدت از سال 2002 تا 2005 افزایش یافته است. افشاگران غالباً مدیران اجرایی یا پزشکان بوده‌اند و 75% آنها کارمندان سازمان مدعی علیه بوده‌اند. 13 پرونده(4%) علیه شرکت‌های دارویی بوده است که مبلغ 3.6 میلیارد دلار(39%) از کل مبالغ بازگردانده شده بوده است.(تصویر زیر: آگهی اداره مشورتی آمریکا برای تشویق مردم به افشاگری را نشان می دهد). نکته جالبی که در ابتدای مقاله به آن اشاره شده است یکی از راه‌های مستقیم دستیابی به بهبود کارایی و اتلاف منابع  را کشف تخلفات معرفی می‌کند. طبق برآوردهای دولت، تخلفات 10% از هزینه‌های سلامت را شامل می‌شود و دولت می‌تواند با کشف تخلفات این هزینه را کاهش دهد.

بحران تغییرات آب و هوای کره زمین، مسئله ای پیچیده است که از سال ها پیش نگرانی هایی را برای حکومت ها ایجاد کرده است. گرم شدن زمین، آب شدن یخچال های طبیعی و ... اثرات نابهنجاری را بر آب و هوای کشورها گذاشته است. یکی از مهمترین عوامل ایجاد این عدم تعادل در آب و هوای کره زمین، بی مسئولیتی و عدم کنترل و عدم پاسخگویی حکومتها در برابر میزان آلودگی تولیدی آنهاست. وقتی سیاستگذاران خود را در قبال کسی یا جامعه ای پاسخگو نبینند، طبعا سیاستهای حکومتی درستی برای جلوگیری از ایجاد آلودگی هایشان ایجاد نمیکنند.
ایجاد شفافیت در نحوه برخورد حکومتها با این مسئله، میتواند منجر به پاسخگویی این حکومتها و در نتیجه کنترل رفتار آنها در قبال این مسئله بشود.اگر چه این مسئله هم نیازمند به جنبشهای پایین به بالا و بالا به پایین توامان است.
این جزوه به بررسی روندهای شفافیت و پاسخگویی در این حوزه میپردازد، از تاثیرات اقتصادهای نو ظهور تا فسادهای ایجاد شده در پی اکتشاف منابع طبیعی جدید.
همچنین این جزوه به نقش شفافیت و پاسخگویی برای ایجاد بازارهای آلوده، سرمایه گذاری های خصوصی و تغییرات در خط مشیهای محلی در این حوزه میپردازد.

فایل PDF این جزوه را دریافت کنید:

 دریافت
حجم: 1.41 مگابایت

پایگاه opengovstandrads.org که در زمینه‌ی ترویج مفاهیم داده باز، به خصوص داده باز حاکمیتی فعالیت می کند، در کلیپی به مرور چگونگی باز شدن دولت و مفاهیم آن به زبان ساده پرداخته است. در این کلیپ به سایت‌های زیر هم اشاره می‌شود که برای دسترسی راحت‌تر شما مخاطب گرامی در ادامه مطلب درج شده است. انشاالله در آینده طی سلسله مطالبی به معرفی سایت‌های فعال بین‌المللی در زمینه داده باز خواهیم پرداخت.

اگر نیاز با بارگیری این کلیپ دارید، به ادامه مطلب مراجعه بفرمایید.

شفافیت در حوزه سلامت چندی است که ذهن اندیشمندان عرصه حکمرانی را به خود مشغول کرده است. ایجاد سازمان هایی پاسخگو و ارزش محوردر این حوزه از اهداف این پدیده است. یکی از مهمترین ابعاد این عرصه انتخاب مدل مناسب و شیوه ی بهتر پرداخت برای مشتریان است. مدلهایی که کیفیت خدمات درمانی را بالا ببرد و هزینه درمان را تا جایی که ممکن است کاهش دهد. سازمان های این حوزه طی یک برنامه ای هدفمند بنا دارند تا رویکرد خود را نسبت به این حوزه تغییر دهند. بدین ترتیب که مشتریان بجای دغدغه برای دریافت صرف خدمات درمانی، بفکر دریافت خدمات با کیفیت بهتر درمانی باشند.

در گزارش پیشین، معاهدات تبادل داده، اشاره‌ای به سطوح مختلف انتشار داده، شد. در این گزارش آن مفهوم را با جایابی در تحقق داده‌ باز، با تفصیل بیشتری مورد بررسی قرار می‌دهیم.

داده‌های دولتی و حکومتی که با صرف بودجه‌ی عمومی جمع‌آوری‌شده،‌ متعلق به همه است و باید در دسترس همه باشد.  البته این به معنی از بین رفتن محرمانگی نیست و پرواضح است که هر داده‌ای هم نباید منتشر شود.

انتشار داده‌های مختلف (یا باز شدن داده‌ها)، به‌خصوص داده‌های باز حاکمیتی، هم به نفع دولت است و هم به نفع مردم. دولت با انتشار داده‌های خود می‌تواند از تحلیل‌هایی که بر روی آن داده‌ها صورت می‌گیرد، بهره‌مند شود، مشکلات و یافتن راه‌حل آن را به مردم واگذار کند و در یک‌کلام، مردم بیش‌ازپیش فعالانه وارد مسائل اساسی جامعه خویش می‌شوند. این مشارکت فعالانه مردم در امور دولت و حاکمیت، به افزایش همدلی و هم‌زبانی دولت و ملت منجر می‌شود. سیاست‌ها و راهکارهای اختیار شده توسط دولت برای مردم پذیرفتنی‌تر می‌شود و هرکس اطلاعاتی دقیق‌تر و واقعیتی از بخش‌های مختلف کشور خود خواهد داشت. انتشار باز داده‌های حاکمیتی می‌تواند به گشایش فصلی جدید در تحقیقات و مطالعات دانشگاهی منجر شود که پیش از آن به علت نبود اطلاعات ممکن نبود. بازهم دراین‌ بین دولت و ملت باهم از نتایج این تحقیقات و راه‌حل‌هایی که در آن برای مشکلات کشور ارائه می‌شود،‌ بهره می‌برند.

در گزارش پیشرو به بررسی چگونگی تحقق داده باز می‌پردازیم. همچنین با شرح سطوح 5‌گانه انتشار داده از سطح خوانش انسانی تا سطح خوانش ماشینی و در نهایت، داده باز متصل، نوشته را ادامه خواهیم داد. مثل همیشه برای پیشرفت و بهبود فعالیت‌ها، پذیرای نظرات و پیشنهادات شما مخاطبان بزرگوار هستیم. در صورتی که به فایل قابل ویرایش آن هم نیاز دارید، به ما اطلاع دهید.

تبادل داده‌های دیجیتالی بخش مهمی از فعالیت‌ کشورهای مختلف و امور بین‌المللی را تشکیل می‌دهند. انجام تبادلات داده‌ نیازمند استانداردهایی است که در قالب سطوح و زبان‌های تبادل داده مطرح می‌شوند. بعد از تعریف استانداردهای شکلی و زبانی، لازم است چارجوبی حقوقی و قانونی برای تبادلات داده تعریف شود تا طی یک تبادل، اهداف طرفین مدنظر قرارگیرد. بدین منظور، معاهدات تبادل داده بین‌ نهادها و سازمان‌های مختلف در سطوح متفاوت منعقد می‌گردد تا ضمن رعایت مسائل قانونی هر کشور، طی زمان مشخص و با هزینه‌ای معقول، نیازهای طرفین برآورده گردد.

در گزارشی که در ادامه مطلب حضور شما تقدیم می‌شود، معنی و مفهوم معاهدات تبادل داده را شرح داده‌ایم. همچنین دو مثال قابل توجه از کاربرد این معاهدات ذکر شده است.

بی‌شک مطالعه و بیان پیشنهادات و سوالات شما برای اصلاح و تکمیل این گزارش، به دقت علمی گزارش و رشد فعالیت‌های «داده باز برای ایران» کمک شایانی خواهد کرد. 

حسب قانونی که در آمریکا از سال 1995 تصویب شده است، لیست حقوق کلیه کارمندان کاخ سفید، همراه با نام و عنوان شغلی آنها منتشر می‌گردد. این گزارش‌های سالیانه از طریق صفحه شفافیت این سایت بصورت رسمی ارائه می‌گردد.

یکی از حقوق ایتدائی مردم در هر کشوری، حق دانستن است. دانستن تمام اموری که مربوط به زندگی روزمره شان می شود و می تواند آنها را در تصمیم گیریها کمک کند. یکی از موارد مهم در این زمینه اطلاع داشتن از جزئیات اتفاقاتیست که در مجلس هر کشور به عنوان یکی از نهادهای حاکمیتی رخ می دهد. کشورهای مختلف دنیا تجربیات خوبی در این زمینه دارند ، که در این مطلب به تجربه کشور کانادا در شفافیت پارلمان پرداخته‌ایم.

تصور کنید نتایج ارزیابی‌های دانشجویان از اساتید خود که در طول هر نیم‌سال صورت می‌گیرد، نه تنها برای شخص استاد و مدیران آموزشی دانشگاه، بلکه برای تمام دانشجویان ارائه شود. نتیجه چیست؟ درک درست جایگاه هر استاد نزد دانشجویان و وضعیت او. چه فایده‌ای دارد؟ خروج برخی اساتید از لاک تنبلی علمی و تلاش برای تکاپو و نشاط علمی و تحقیقی بیشتر؛ مهم‌تر از آن، انتخاب دقیق‌تر اساتید توسط دانشجویان. راه حل چیست؟ «به اساتید من رأی دهید». سایت ratemyprofessors.com بزرگترین سامانه بر خط نظرسنجی در مورد اساتید است. 15 میلیون نظرسنجی، 1.4 میلیون استاد ثبت شده و بیش از 7000 دانشگاه، آمار فعالیت این سامانه تاکنون است. محتوایی که توسط مخاطبان این سایت تولید شده، آن را به بزرگترین مرجع برخط برای آشنایی با اساتید در ایالات متحده، کانادا و انگلستان تبدیل کرده است. جالب است بدانید ماهانه بیش از 4 میلیون دانشجو از این سامانه استفاده می‌کنند.

مجله سیاست‌گذاری و اینترنت متعلق به موسسه اینترنت(مطالعات اینترنت) دانشگاه آکسفورد است. سایت این مجله به نشانی http://blogs.oii.ox.ac.uk/policy/   مطالبی را که مربوط به رابطه‌ی سیاست‌گذاری عمومی و اینترنت باشد، منتشر می‌کند. لازم به ذکر است این نوشته‌ها در مجله‌ی مذکور هم منتشر می‌شوند. شما می‌توانید از طریق نشانی https://mc.manuscriptcentral.com/POI مقالات خود را برای ارزیابی و چاپ در این مجله ارسال نمایید.

این مجله که از معتبرترین مجلات در حوزه فعالیت خود می‌باشد، مطالبی هم در زمینه‌ی شفافیت و داده‌باز منتشر می‌نماید. شما می‌توانید مطالبی که کلید‌واژه‌ی شفافیت دارند را در نشانی http://blogs.oii.ox.ac.uk/policy/?s=transparency&x=0&y=0 و مطالبی که کلیدواژه‌ی داده‌باز دارند را در نشانی http://blogs.oii.ox.ac.uk/policy/?s=open+data&x=0&y=0 دنبال نمایید.

آیا شما تابه‌حال مطلبی برای این مجله ارسال کرده‌اید؟ آیا مقاله‌ی قابل‌توجهی از این مجله خوانده‌اید؟ تجربه‌ی خود را با ما هم به اشتراک بگذارید. انشا الله در آینده برخی مطالب این مجله را باهم بررسی خواهیم نمود.

وبسایت BallotPedia یک دایره المعارف از هر گونه اطلاعات از سیاست و انتخابات در ایالات متحده است. هر گونه اطلاعاتی نسبت به هر انتخاباتی و هر موضوعی که به امور حکمرانی و تقنینی که شهروندان به آن نیاز داشته باشند، در سطوح مختلف شهر، ایالت و یا فدرال را میتوان در این سایت پیدا کرد. این دانشنامه قسمتی از اطلاعات خود را بصورت ویکی (wiki) جمع آوری میکند، بدان معنا که هر کسی از کاربران میتواند به اطلاعات سایت در موضوعات مشخص اضافه کند، بعد از اضافه کردن اطلاعات، اعضای وبسایت اطلاعات را بررسی کرده تا از صحت و سقم آنها مطمئن شوند و سپس در صورت تایید بروی سایت قرار داده خواهد شد.