هر اعتراض یا پیشنهاد بعد از ثبت در سامانه‌ای مشخص، اگر بتواند در یک ماه، صدهزار تأیید و امضای مردمی جمع کند، مقامی رسمی باید به آن مشکل پاســخ قابل قبولی بدهد یا اینکه اصلاح قوانین مرتبط با آن باید در دستور کار قرار بگیرد.

یکی از دغدغه‌های هر دولتی، کســب شــناخت دقیق و به‌هنگام از مســائل کشور و درک دقیق احساسات مردم نسبت به اوضاع جامعه اســت. امروزه با توسعه فناوری اطلاعات، دستیابی به این هدف کار چندان مشــکلی نیست. به‌عنوان مثال در ســایت کاخ سفید، بستری فراهم شده تا عموم مردم بتوانند مشــکلات خود را در آن مطرح کنند و یا در تعیین میزان اهمیت یک مشکل نظر دهند. از مهمترین کارکردهای این بسترهای مشارکت اجتماعی می‌توان به مواردی چون تشخیص مسائل و مشــکلات در حوزه‌های مختلف جامعه، تحلیل و اولویت‌بندی مسائل، ارزیابی سیاست‌ها و اقدامات دولت و حتی پیشنهاداتی برای حل مسائل اشاره کرد. این بسترهای آنلاین نسبت به نمونه‌های مشــابه قبلــی (تلفنــی، مکاتبــه‌ای و حضوری) مزایای عمده‌ای دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به امکان تولید اطلاعات اولیــه و بی‌نیازی به فــرآوری اطلاعات از جمله تبدیل گفتار به متن و... اشاره کرد. اطلاعات در این بستر دارای طبقه‌بندی موضوعی بوده و نیازی به دســته‌بندی دوبــاره ندارند. کارها به‌صــورت خودکار انجام شده و نیروی انسانی در آن درگیر نیست. مهمتر از همه اینکه کلیه فرآیندهــا با هزینــه‌ای نزدیک به صفر انجام می‌شــود و دولت و ســایر نهادها را در قبال مسئولیتشــان در برابر مردم پاسخگو کرده و از آن‌ها می‌خواهد تا عملکرد شفافی داشته باشند.

«ما مردم» 1(We The People) پلتفرمی روی وبســایت کاخ سفید است که در آن هر شخص می‌تواند شکایتی را ایجاد کند و یا شکایات ارســالی از سوی دیگران را امضا کند. از نقاط قوت ایجاد ایــن پلتفرم می‌توان به افزایش اعتماد مردم آمریکا به دولت و شخص اوباما و بالا رفتــن محبوبیت او پس از ایجاد این پلتفرم اشاره کرد. در واقع این سایت به یک تریبون برای مردم تبدیل شده است تا آنها حس کنند که حرف‌هایشان توسط دیگران و به‌ویژه دولتمردان شــنیده می‌شود. از دیگر مزایای این سامانه می‌توان به تأمین اطلاعات قابل اتــکاء از عکس‌العمل مردم، قبل و بعــد از اجرای یک سیاســت و یا حتی مشــارکت مردم در تولید سیاسـ‌ت‌ها و ســازوکارهای اداره امــور جامعه اشاره کرد که باعث می‌شــود کارشناسان و دولتمردان با اطمینان‌خاطر بیشــتری، از تصمیمات صحیح دفــاع کنند و یا تصمیمات اشتباه را رد کنند.

در این سامانه هر اعتراض بعد از ثبت در سامانه، اگر بتواند 150 امضا یا تأیید الکترونیکی از افراد مختلف دریافت کند، برای سایر مردم قابلیــت نمایش پیدا می‌کند و در صورتی که در بــازه زمانی یک ماه تعداد امضاهای آن به یکصد هزار عدد برســد، یک مقام رسمی باید به آن مشکل پاســخ قابل قبولی بدهد یا اینکه اصلاح قوانین مرتبط با آن باید در دستور کار قرار بگیرد.

پلتفرم مشــابهی نیز در دولت انگلســتان با نــام E-petition2 وجود دارد که شــهروندان می‌توانند هر نوع عریضه‌ای را که دولت مسئول اجرای آن است در وبســایت قرار دهند. اگر بتوانــد حداقل صد هزار امضاء جمع کند، آن عریضه برای بحث به مجلس عوام برده‌می‌شود.

 منبع: فصلنامه راهبردی رویش، شماره اول، پاییز 94

1. https://petitions.whitehouse.gov/

2. https://petition.parliament.uk/