اندیشکده «شفافیت برای ایران»

اصطلاح «درب‌های گردان» به جابجایی افراد از پست‌های حاکمیتی به مشاغلی در بخش خصوصی، و یا بالعکس اشاره دارد. آمارها نشان می‌دهد که این جابجایی‌ها هر روزه به نسبت گذشته رواج بیشتری می‌یابند. جابجایی از طریق درب‌های گردان می‌تواند برای هر دو طرف سودمند باشد، چرا که می‌تواند باعث ارتقاء فهم و ارتباط میان بخش خصوصی و حاکمیتی گردد.

پایگاه داده‌باز حکومت انگلستان در مطلبی به بررسی کاربردهای کلان‌داده در سطح محلات، مناطق و شهرها پرداخته و نمونه‌هایی برای آن ذکر کرده است.

برای مطالعه‌ی این مطلب با عنوان "Open Data Champion" به پیوند زیر مراجعه کنید:

http://data.gov.uk/blog/open-data-champions

نظر شما چیست؟

آیا این کاربردها مطابق با نیاز ساکنان کلان‌شهرهای ایران قابل پیاده‌سازی است؟

شما چه مثال‌های دیگری برای کاربرد داده‌باز در زندگی رزمره می‌شناسید؟

Abstract
The impact of open data and technology-enabled transparency does not lie solely in the economic sphere. Government openness produces tremendous other benefits for our societies through increasing state or institutional responsiveness, reducing levels of corruption, building new democratic spaces for citizens, empowering local and disadvantaged voices or enhancing service delivery and effective service utilization. However, proof on the social and political impact of open data initiatives is incredibly scarce. This paper intends to tackle some of the methodological challenges through building evidence base that can empower further generalizations in the open government field; as well as developing a methodological framework to unpack theories of change and to evaluate the social impact of open data and digital transparency initiatives.

بسیاری از کشورهای سرتاسر دنیا نظام‌هایی را برای افشای دارایی‌های مقامات رسمی خود و به منظور مقابله با فساد ایجاد نموده‌اند. تفاوت این نظام‌ها از کشوری تا کشور دیگر زیاد است. اثرات چنین سیستم‌هایی بر میزان واقعی فساد نیز کاملاً شناخته شده نیست. این مطالعه تحلیلی ساختاریافته را بر نظام‌های افشای دارایی‌های کشورهای اروپای شرقی و آسیای میانه، و برخی دیگر از اعضای OECD در اروپای غربی و نیز شمال آمریکا ارائه می‌نماید. همچنین عوامل اصلی این سیستم‌ها (همانند اهداف سیاستی، چارچوب قانونی و ترتیبات نهادی، اقسام مسئولان دولتی که ملزم به افشا هستند، و گونه اطلاعات لازم‌الافشاء، فرایندهای صحت‌سنجی اطلاعات ارائه شده، مجازات تخطی و افشای عمومی) نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

این مطالعه همچنین بررسی هزینه-فایده‌ای در رابطه با مفید بودن چنین نظام‌هایی را نیز صورت می‌دهد. همچنین 4 مطالعه موردی (لیتوانی، رومانی، اسپانیا و اوکراین) و مثال‌ها و ارجاعات مرتبط با کشورهای متعدد دیگری نیز ارائه گردیده است.این مطالعه در نهایت پیشنهاداتی سیاستی را نسبت به ابعاد اساسی نظام‌های اعلام دارایی ارائه می‌نماید.

OECD (2011): Asset Declarations for Public Officials: A Tool to Prevent Corruption

فساد، انواع، تاریخ و ریشه ها؛ بررسی اکتشافی فساد در ساختارهای سیاسی - اقتصادی

نحوه ی تاثیر گذاری پایش و نظارت بر رشد و کاهش دامنه ی فساد؛ شاه کلید مقابله با فساد چیست؟

ق شهرونان در دسترسی به اطلاعات در اختیار نهادهای دولتی یکی از مهم‌ترین حقوق بشری است که ارتباطی نزدیک با آزادی اطلاعات، آزادی بیان و شفافیت دارد و تضمین کننده مشارکت آنان در حیات سیاسی و نیز یکی از پایه‌های مردم سالاری در جوامع است. اگرچه پیشتر نشانه‌هایی از به رسمیت شناخت این حق در نظام حقوقی ایران به چشم می‌خورد، اما تصویب قانون «انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» را می‌توان نخستین و جدی‌ترین گام در این زمینه دانست. مقاله حاضر در پی آن است که این قانون را مورد بررسی قرار دهد.

این گزارش نتیجه چهار ماه پژوهش درباره اهداف، چالشها، موفقیتها و آثار پروژه هایی است که استفاده از تکنولوژی آنلاین را برای بهبود شفافیت، پاسخگویی و مشارکت مدنی، در کشورای آمریکای لاتین، نیمه پایین آفریقا، آسیای جنوب شرقی، آسیای جنوبی، چین و اروپای مرکزی و شمالی را بررسی میکند. تیمی متشکل از هشت پژوهشگر منطقه ای در مجموع 37 مورد مرتبط با تکنولوژی را در این کشورها مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. این گزارش شامل خلاصه هایی از مطالعات موردی است که برای دسترسی به مصاحبه های انجام شده و اطلاعات بیشتر درباره این پژوهش میتوانید به سایت مربوطه مراجعه فرمایید.

این گزارش شامل سه بخش اصلی است. در بخش مقدمه، تفاوت میان نظارت سنتی ژورنالیستی بر اعمال دولت و نظارت آنلاین بوسیله دیتا های باز مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین در مقدمه مزایای شفافیت، پاسخگویی و مشارکت عمومی نیز بررسی خواهد شد. بخش دوم گزارش شامل دیدگاههای منطقه ای است که در هر دیدگاه به بررسی نقش تکنولوژی در بهبود و پیشبرد شفافیت و پاسخگویی در هر منطقه پرداخته است. در بخش سوم که بخش نتیجه گیری خواهد بود، برخی از روندهای موجود در هر منطقه و نتیجه گیری و پیشنهادات برای پژوهش های بعدی را در بر خواهد داشت.

دسترسی به فایل:

Technology for Transparency Network: A Project of Rising Voices

همانطور که استفاده از اینترنت و گوشی های همراه زیاد میشود، استفاده از تکنولوژی روز دنیا نیز راحت تر می گردد. تکنولوژی بعنوان یکی از مهمترین ابزارهای شفافیت و پاسخگویی میتواند از طریق ایجاد زمینه هایی برای مشارکت بیشتر شهروندان در تصمیم گیری ها و دریافت  و درخواست اطلاعات از حکومت هایشان و همچنین عرضه خدمات جدید دولت از طریق تکنولوژی، به شفافیت و پاسخگویی دولت ها کمک کند.

این جزوه به روند های استفاده از تکنولوزی در عرصه شفافیت و پاسخگویی در عرصه های مختلف جهانی می پردازد. 100 پروژه مختلف در سراسر آفریقا، آسیا، اروپا و آمریکای لاتین برای فهم چگونگی استفاده مردم از  تکنولوژی های جدید، رسانه ها و بخش خصوصی برای مشارکت بیشتر مردم در سیاستهای دولتی انجام شده است.

در این جزوه عوامل کلیدی و پیشنهاداتی برای پژوهش های بعدی در این زمینه ارائه شده است.

دسترسی به جزوه:

Global Mapping of Technology for Transparency and Accountabillity

مؤسسه جهانی مک‌کنزی بتازگی گزارشی بسیار مفید را پیرامون اثرات مختلف «داده باز» در حوزه‌های مختلفی همچون آموزش،‌ حمل و نقل، محصولات مصرفی، الکترونیک، نفت و گاز، سلامت، و حوزه مالی منتشر کرده است که از طریق این لینک قابل بازیابی است:

Open data: Unlocking innovation and performance with liquid information - McKinsey Global Institute (2013)

فایلی که معرفی می‌شود، یک پایان نامه دکتری در حوزه داده حکومتی باز و شفافیت و نقش آن در توسعه کشورهای در حال توسعه (و با بررسی خاص کشور قطر) می‌باشد. این پایان‌نامه حاوی مرور ادبیاتی بسیار مفید و غنی در حوزه مباحث مذکور، بطور ویژه در ادبیات آکادمیک بوده و از این حیث ارزشمند می‌باشد.

دریافت متن فایل پایان‌نامه:

Improving the Transparency, Openness and Efficiency of E-Government in Qatar in the Era of Open Government Data, and Beyond, Al-Kubaisi (2014)

چکیده و فهرست مطالب در ادامه مطلب

دارا بودن منابع طبیعی در هر کشوری، ممکن است که هم نعمتی برای آن کشور باشد و هم نقمت! همانطور که در این جزوه مشخص شده است، استقاده از منابع طبیعی برای پاسخ دادن به نیازهای داخلی و صادرات سوخت به باقی کشورها، یکی از مهمترین عوامل انفجار اقتصادی برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه بود، چرا که موجب شد تا بسیاری از مردمان این کشورها از فقر نجات یابند.

مجمع جهانی اقتصاد (World Economic Forum) اخیرا گزارشی بسیار جالب توجهی را با هدف بررسی «آینده حکومت‌ها» منتشر کرده است. این گزارش نقش فناوری، به‌ویژه فناوری ICT، بر متحول شدن نقش و جایگاه حکومت‌ها و مبارزه با فساد را مورد بررسی قرار داده و در نهایت 3 سناریوی مختلف را برای آینده حکومت‌ها تصویر کرده و ویژگی‌های هر یک را بررسی می‌نماید. این گزارش همچنین از این منظر قابل توجه است که نمونه‌های زیادی از تجربیات به‌کارگیری فناوری ICT در عرصه حاکمیتی و اثرات آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.

در این پست، تعدادی از گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس با موضوع شفافیت و سایر موضوعات مرتبط با شفافیت جمع‌آوری شده است که در ادامه در دسترس می‌باشد.