اندیشکده «شفافیت برای ایران»

بی‌اطلاعی مردم و حتی نخبگان ازآنچه در مجلس می‌گذرد باعث کاهش کیفیت تصمیمات و قوانین شده است. در سایه عدم شفافیت مجلس از زیر بار مسئولیت‌های مهم خود شانه خالی می‌کند و هیچ‌وقت در برابر تصمیمات گرفته یا نگرفته خود پاسخگو نیست.

مجلس شورای اسلامی وظیفه ی خطیر قانون‌گذاری و جهت‌دهی و ریل‌گذاری برای کشور به سمت صحیح را دارد. باید توجه داشت که مجلس از نمایندگانی تشکیل شده است که هر کدام از آنها براساس یک نظام فکری و ذهنی تصمیم‌گیری می کنند و این تصمیمات در مجموع، منجر به جهت گیری مجلس می شود. لذا اگر بتوان موانع تصمیم‌گیری صحیح نمایندگان را شناسایی کرد، می توان در جهت اصلاح آن و در نتیجه بهبود عملکرد مجلس گام برداشت.

انتشار به روز و استاندارد آراء نمایندگان مجلس شورای اسلامی یکی از ابتدائی‌ترین حقوق مردم است که باعث ایجاد یک نظارت همگانی بر کار نمایندگان و نهایتا کارآمدتر شدن مجلس می‌شود و تجربیات جهانی متعددی در این زمینه وجود دارد.

مجلس به‌عنوان قوه ناظر و قانونگذار مهم‌ترین نهادی است که می‌تواند در مبارزه با فساد و ناکارآمدی نقش ایفا کند. اما لازمه ایفای این نقش، عاری شدن مجلس از فساد و ناکارآمدی است که تحقق این مهم صرفاً از طریق نظارت عمومی و شفافیت حاصل خواهد شد.

شفافیت در پارلمان باعث می‌شود تا نمایندگان با قرار گرفتن در انظار عمومی، پاسخگوی عملکرد خود باشند. برای مثال فرض کنید بتوانید با رجوع به یک سایت، آراء نمایندگان که رأی موافق و مخالف به برجام داده‌اند را ببینید. در همین راستا به بررسی میزان شفافیت کنگره آمریکا با محوریت طرح ضد ایرانی s.772 می‌پردازیم.

ابزاری که در سال 2009 راه‌اندازی شد و اطلاعات جامعی در مورد حامیان قانون 8 کالیفرنیا (California’s Proposition 8) که به دنبال منع ازدواج زوج‌های هم‌جنس‌گرا هستند ارائه کرده است. این سایت اطلاعات را از طریق قوانین افشای مالی کمپین دولت علنی ساخت و آن‌ها را بر روی نقشه گوگل دولت قرار داد. کاربران توانستند نام، مکان تقریبی، مقدار اهداشده در صورتی‌ که در دسترس بود و نیز افرادی که برای حمایت از این طرح پول اهدا کرده بودند را پیدا کنند. Eightmaps نشان می‌دهد چگونه افزایش قابلیت محاسبه و قابلیت استفاده مجدد از داده‌های باز می‌تواند به شیوه‌های غیر منتظره، نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی برای شهروندان ایجاد کند و منجر به آزار و اذیت و تهدید بر اساس اختلافات سیاسی شود.

اعلام عمومی هزینه‌ها و بودجه مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از وضعیت هزینه و بودجه مجلس خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت هزینه‌ها و بودجه‌های مجلس و پارلمان درج شده است.

در مطلب قبل، به معرفی چیستی حکومت باز، داده باز و شفافیت پرداختیم. در این مطلب، حکومت باز و تأثیر آن در تغییر ساختارهای حکومت را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

اعلام عمومی مشروح مذاکرات مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از مذاکرات نمایندگان خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت مشروح مذاکرات مجلس و پارلمان درج شده است.

اعلام عمومی آراء نمایندگان مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از آراء و تصمیمات نمایندگان خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت آراء نمایندگان مجلس و پارلمان درج شده است.

اعلام عمومی حضور و غیاب نمایندگان مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از وضعیت حضور نمایندگان خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت حضور و غیاب نمایندگان مجلس و پارلمان درج شده است.

اعلام عمومی هزینه‌های نمایندگان مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از وضعیت هزینه‌کرد نمایندگان خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت هزینه‌های نمایندگان مجلس و پارلمان درج شده است.

madison سامانه‌ای است که با هدف ایجاد تعامل مردم با حاکمیت ایجاد شده است. مهمترین کارکرد این سامانه، ایجاد فرصت برای مردم به منظور مشارکت در تدوین متن قوانین، پیش از آن‌که به تصویب برسند، است. در این سامانه مردم می‌توانند به هنگام تدوین یک قانون به آن دسترسی داشته باشند، نظر بگذارند، به قسمت‌های مختلف آن حاشیه بزنند و همچنین با سایر شهروندانی که در خصوص این مشارکت با آن‌ها همگام هستند، تبادل نظر نمایند. سامانه madison بدون هیچ واسطه‌ای قانونگذاری را برای مردم به ارمغان آورده و این حق را به مردم می‌دهد که صدایشان در تصمیمات حاکمیتی شنیده شود.