اندیشکده «شفافیت برای ایران»

شهرداری شیکاگو جزو یکی از پیشگامان عرصه حاکمیت باز در بین شهرهای آمریکا می باشد. به همین دلیل برنامه نویسان، گروه های دانشجویی، محققین و بسیاری از افراد دیگر بر اساس داده های موجود در «پرتال حاکمیت باز» این شهر و پرتال های مشابه- که اطلاعات مختلف را در اختیار عموم مردم قرار می دهد-نمونه های  جالبی  از استفاده از  حاکمیت باز را ایجاد کرده اند.در این مطلب به معرفی دو نمونه از این وبسایت ها می پردازیم.

معرفی وبسایت ChicagoBuildings.org

«درک ادر»، یک شهروند  شیکاگویی است که با استفاده از داده های موجود در برخی پرتال های حاکمیت باز  یک وبسایت جالب در زمینه یافتن منازل خالی از سکنه و متروکه طراحی کرده است که ویژگی های جالبی دارد.

تصویر بالا صفحه نخست این وبسایت را نمایش می دهد. برای دسترسی به این وبسایت بر روی لینک زیر کلیک کنید.

در وبسایت chicagobuildings.org به منظوردسترسی هر چه سریعتر و بدون دردسر یک منزل مسکونی برای شهروندانی که به دنبال یک محل اقامت مناسب هستند، امکانات و اطلاعات جالبی با استفاده از داده های شهری که به صورت عمومی منتشر می شود، قرار داده شده است.

تصویر بالا جزییات یکی از منازل متروکه را که از طریق تلفن 311 به پلیس و شهرداری اطلاع داده شده است را نشان می دهد. با کلیک بر روی هر یک از منازل می توان اطلاعات لازم جهت گزارش به تلفن 311 یا کسب اطلاعاتی در مورد مالکین احتمالی را کسب کرد.البته برخی از این منازل ممکن است جزو منازلی باشند که توسط بانک ها و یا مالکین برای فروش در معرض حراج گذاشته شده باشند و الزاما همه منازل متروکه جزو منازل در معرض آسیب های اجتماعی نیستند.

در این پایگاه اطلاعاتی هر یک از شهروندان با استفاده از نقشه شهری و محله ای که برای سکونت در نظر می گیرند می توانند محل مورد نظر خود را با توجه  جمعیت محله، نرخ بیکاری، نرخ فقر و  تعداد منازل خالی یا متروکه که بعضا ممکن است زمینه ساز برخی آسیب های شهری  و اجتماعی باشند را مشخص می کند.

تصویر بالا و بلوک بندی های موجود در هر یک از محله های شهر شیکاگو مبتنی بر نرخ فقر در آن محله می باشد. برای مثال هر چه رنگ محله مورد نظر پررنگ تر باشد نشان دهنده بالاتر بودن نرخ فقر در آن محله می باشد.البته این بلوک بندی ها برای جمعیت، نرخ بیکاری و سرانه درآمد در هر محله و بخش شیکاگو نیز موجود می باشد که بر روی نقشه می توان آن را فعال نمود.

جدای از طراحی صورت گرفته توسط این شهروند شیکاگویی که البته به نسبت برخی سایت مشابه  ممکن است ساده تر و دارای ایراداتی باشد، مساله حاکمیت باز و انتشار اطلاعات به صورت قابل دسترس برای همه نکته ای است که در این بین باعث شده تا یک شهروند بنابر صحبت های خود  تقریبا بدون هیچ هزینه ای و صرفا در اوقات فراغت خود یک وبسایت کاربردی را طراحی کند.

معرفی وبسایت CrimeInChicago.org

وبسایت «جرم در شیکاگو» یکی دیگر از وبسایت هایی است که مشابه وبسایت بالا و بر اساس اطلاعات موجود در پرتال های حاکمیت باز، نقشه جرم شهر شیکاگو را بر اساس هر منطقه و به صورت تاریخی در قالب تصاویر و نقشه های مختلف نمایش داده است.البته بخش هایی از وبسایت نیازمند پرداخت هزینه می باشد و نمونه مناسبی از تجاری سازی حاکمیت باز  نیز می باشد که با استفاده از داده های رایگان، یک خدمت را بر اساس یک هزینه ارایه می دهد.

تصویر بالا صفحه اول این وبسایت را نشان می دهد که در این لینک قابل مشاهده است.

این وبسایت نیز به صورت کاملا داوطلبانه توسط یک گروه خودجوش فعال در حوزه حاکمیت باز طراحی شده است. اطلاعات موجود در این وبسایت بر اساس یک بازه تاریخی، تکرار هر نوع از جرم و تنوع جرم ها داده های مختلفی را در اختیار شهروندان قرار می دهد.

برای مثال در تصویر بالا هریک از جرم ها  از جمله سرقت، زورگیری،خرابکاری و غیره در یک محله خاص در شیکاگو و بر اساس اطلاعات ماه های مختلف مشخص شده است. بر اساس این اطلاعات محله های جرم خیز بر اساس هریک از جرم ها، میزان تکرر هر یک از جرم ها در ماه و یا اثرات فصول مختلف بر هریک جرم ها کاملا مشخص است.

این وبسایت با استفاده از پردازش اطلاعات خامی که از پرتال های حاکمیت باز دریافت می کند به یک لایه عمیق تر  و جلوتر از اطلاعات خام می رسد که از طریق فروش همین اطلاعات – از جمله پوسترهایی که نقشه های جرم خیز محله های مختلف را  نمایش می دهد- درآمدهایی را کسب می کند. 

در مورد کاربردهای مختلف این وبسایت نیز به استفاده توسط نیروهای پلیس، کسانی که به دنبال تهیه مسکن  در مناطق مناسب هستند،مدیران شهری و برخی موارد دیگر اشاره کرد.

تامل!

مهم تر از این دو وبسایت که در بالا معرفی شد، امکان دسترسی شهروندان، برنامه نویسان، دانشجویان و سایر محققان  برای استفاده از داده های مختلف  و زمینه ایجاد نوآوری های جدید برای بهبود وضعیت رفاهی و مدیریت هرچه بهتر سیستم شهری است. همانطور که در این دو وبسایت داوطلبانه  که یک مورد توسط یک شهروند و مورد دیگر توسط یک گروه خودجوش ایجاد شده بود،مشاهده نمودید در صورت فراهم بودن اطلاعات به صورت آزادانه و رایگان که قابلیت خوانش توسط رایانه را داشته باشند، می توان علاوه بر افزایش رفاه شهری، فرصت های تجاری و اقتصادی مناسبی را نیز فراهم نمود که در اینجا تنها به یک مورد کوچک از آن اشاره گردید.