اندیشکده «شفافیت برای ایران»

اطلس کسب و کار پایگاهی است که توسط دفتر تجزیه و تحلیل شهردار ((the Mayor’s Office of Data Analytics (MODA) برای کاهش شکاف اطلاعاتی تحقیقات بازار میان کسب و کارهای کوچک و بزرگ در نیویورک طراحی ‌شده است. این ابزار، دسترسی کسب و کارهای کوچک به داده‌ای با کیفیت در مورد شرایط اقتصادی یک محله مشخص را فراهم می‌سازد و به آن‌ها برای تصمیم‌گیری در مورد محل ایجاد یک کسب و کار جدید و یا گسترش کسب و کار فعلی کمک می‌کند.

سازمان "حمل و نقل برای لندن" (TfL) با احتیاط زیادی وارد حوزه داده باز شد. اما اکنون، پنج سال از زمان شروع انتشار مجموعه داده کلیدی آن می‌گذرد، که بیشتر به صورت بلادرنگ بوده است و تعداد نرم‌افزارهای کاربردی که بر اساس این داده نوشته شده‌اند، به صدها مورد می‌رسد و به دست میلیون‌ها نفر از کاربران حمل و نقل لندن رسیده‌اند و باعث ده‌ها میلیون پوند صرفه‌جویی در زمان بر اساس مبنای مشتری و با سرمایه‌گذاری نسبتا اندک شده‌اند. اکنون تفکر داده باز در درون سازمان "جای گرفته" است و تجربه TfL با داده باز باعث شده مسئولان حمل و نقل سایر کشورها نیز از آن پیروی کنند.

شهرداری‌ها نهادهای مهمی در حاکمیت محسوب می‌شوند، زیرا عملکرد آن‌ها به صورت مستقیم بر زندگی مردم تأثیر دارد. اگر شهرداری‌ها ناکارآمد باشند، زندگی روزمره مردم دچار اختلال خواهد شد. به همین دلیل جلوگیری از وقوع ناکارآمدی در شهرداری‌ها بسیار مهم است.

ICMA برجسته‌ترین سازمان مدیریت و رهبری دولت محلی است که مأموریت آن تعالی بخشیدن به حاکمیت محلی از طریق توسعه مدیریت حرفه‌ای دولت محلی و حمایت از آن در سراسر جهان است. این سازمان خدماتی چون پشتیبانی از اعضا، طبع و نشر، تولید داده و اطلاعات، کمک‌های همکار محور و نتیجه محور؛ و آموزش و توسعه حرفه‌ای را در اختیار بیش از 8500 شهر، شهرک و متخصصان استانی و سایر افراد در سراسر جهان قرار می‌دهد. تصمیمات مدیریتی اعضای ICMA ، بیش از 100 میلیون نفر را در هزاران اجتماع را – از شهرک‌های کوچک با جمعیت‌های چند صد نفری گرفته تا نواحی بزرگ چند میلیون نفری - تحت تأثیر قرار می‌دهد.

 قانون 2001 شهرداری انتاریو و سایر قوانین شامل مفادی درباره صداقت و شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها و خدمات‌رسانی شهرداری هستند. در این قانون و سایر قوانین از جمله قانون آزادی اطلاعات و حفظ حریم خصوصی شهری، مفادی برای دسترسی عموم به اطلاعات و حفظ حریم خصوصی و محرمانگی گنجانده شده‌اند.

در راهبرد داده باز شهر لندن این طور اشاره شده است که « ما می خواهیم لندن به پویا ترین و مولد ترین بازار اطلاعات شهری تبدیل شود » و در بخش دیگری از این راهبرد آمده است که «ما از داده باز به منظور صرفه جویی در هزینه ها، فراهم کردن فرصت های نوآوری و ایجاد رشد اقتصادی بهره خواهیم برد ».

نروژ یکی از کشورهای برتر در حوزه شفافیت و مبارزه با فساد است. از این رو بررسی تجربیات این کشور می‌‌‌‌‌‌تواند بسیار مفید و راهگشا باشد. در سلسله گزارش‌هایی به بررسی شفافیت در مدیریت شهری در کشور نروژ خواهیم پرداخت. در گزارش حاضر ساختار مدیریت کلان شهری در کشور نروژ با تاکید بر جنبه‌های شفافیت در روند اداره شهرها معرفی خواهد شد. همچنین در خصوص نحوه انتخاب ارکان مدیریت شهری و محل تامین اعتبارات و هزینه‌های عمده آن‌ها صحبت خواهد شد.

در سال 2009 در کشور برزیل پایگاه  Cidade Democrática (به معنای شهر دموکراتیک) به منظور مستند سازی و بحث و تبادل نظر پیرامون مسائل و چالش های شهری ایجاد گردید. این پایگاه ظرف چند سال اخیر توانسته است به عنوان یک پایگاه موفق در زمینه فعال سازی و مشارکت شهروندان برای حل و فصل مسائل شهری تبدیل شود و در حال حاضر به عنوان یک نمونه  موفق در زمینه ایجاد بسترهای شفافیت در بین کشورهای در حال توسعه به شمار می رود.

فناوری های جدید و استفاده از  نوآوری به خصوص در بستر فضای اینترنت توانسته است کمک زیادی به دولت های محلی و شهرداری ها در جهت استقرار یک حاکمیت شفاف نماید.فضای تعاملی در اینترنت نیز  یه سادگی موجبات مشارکت بیشتر شهروندان در عرصه های مختلف را فراهم ساخته است که در این مطلب یک نمونه موفق در این زمینه معرفی می گردد. 

پیش بینی می شود که در سال 2050 حدود 6 میلیارد نفر از جمعیت جهان (حدود 70 درصد جمعیت جهان در آن سال) در شهرها زندگی کنند. در حال حاضر حدود 3.5 میلیارد نفر از مردم جهان در شهرها زندگی می کنند که با افزایش این رقم به 6 میلیارد نفر در سال 2050 نیازمند وجود شبکه ها و بسترهای عظیم ارتباطی برای مدیریت و رفع چالش های محتمل برای  این شهرها می باشیم.

پایگاه اینترنتی Olioex یک پایگاه جهت تبادل مازاد مواد غذایی و باقیمانده های غذا است که غالبا به دلیل عدم استفاده صحیح  مصرف کنندگان دور ریخته می شود. این پایگاه که توسط چند فعال اجتماعی در انگلستان راه اندازی شده به دنبال وصل کردن افراد نیازمند به افرادی  است که این نوع از مواد غذایی در معرض فساد و اسراف را در اختیار دارند.

مشارکت شهروندان در اداره امور شهری می تواند با استفاده از روش های متفاوت و متنوعی  صورت پذیرد. یکی از این روش های مشارکت، همکاری شهروندان در تامین مالی پروژه های مختلف شهری  یا اصطلاحا «تامین مالی جمعی» است. در این پست با این روش که امروزه در بسیاری از پروژه های مختلف  از جمله پروژه های آموزشی،بهداشتی، عمرانی و .... استفاده می شود بیشتر آشنا خواهیم شد.

«لابراتوار نوآوری ترافورد» با استفاده از داده باز انواع راه حل های ابتکاری برای تجزیه و تحلیل مسائلی که در شهر ترافورد اتفاق می افتد را  برای استفاده توسط سیاست گذاران و مشارکت و تعامل بیشتر با مردم ارایه می کند.در این پست به معرفی برخی از ویژگی ها و بخش های این پایگاه  کاربردی می پردازیم.