OGP یا «مشارکت جکومت باز»، به منظور ارائه راهنما و پیشنهاداتی دقیق، مشخص و کارگشا به کشورهایی که با نیت مبارزه با فساد در این حوزه وارد می‌شوند، اقدام به تدوین و انتشار یکی از بهترین و جامع‌ترین راهنماهای حوزه شفافیت تحت عنوان «راهنمای حکومت باز» نموده است. در این بخش مروری خواهیم داشت بر مهمترین راهکارهای این سازمان برای شفافیت در زمینه انتخابات.

پیشنهادات متوسط

بنیان گذاشتن معیارهایی برای حفظ بی‌طرفی در اجرا و ارائه آموزش و دسترسی به اطلاعات مربوط به آن

هنگامی‏که یک بنیاد برای برگزاری اثربخش و بی‌طرفانه انتخابات ازجمله دسترسی به اطلاعات مربوط به انتخابات ایجاد می‌شود، اعتماد به فرآیند انتخابات باید تقویت شود تا عموم مردم و رقبای انتخاباتی اطمینان یابند که اصل بی‌طرفی در برگزاری رعایت می‌شود. اقدامات محافظتی در برابر اثرات تعارض منافع شامل منافع اقتصادی، سیاسی و دیگر اَشکال فساد، برای حفظ یکپارچگی انتخابات حیاتی هستند. همچنین افشای عمومی اطلاعات در خصوص این اقدامات محافظتی برای حفظ اعتماد عمومی امری ضروری است.

توصیه‌های اجرایی

• انتشار الزامات شفاف برای تمامی کارکنان دولت (ازجمله هیئت مدیریت انتخابات) در خصوص اجتناب از تعارض منافع و مدیریت تعارض منافع بالقوه‏ (اقتصادی، سیاسی و غیره)

• اعلام محدودیت‌های تعریف‌شده در خصوص قبول هدایا و سفرها از فروشندگان و شرکت‌ها و سیاست‌مداران به کارکنان هیئت مدیریت انتخابات و دیگر کارکنان دولتی که کارشان بر فرآیند انتخابات تأثیرگذار است.

• الزام افشای دارایی‌های مالی اعضای هیئت مدیریت انتخابات و کارکنان ارشد این هیئت

• اعلام اقدامات محافظتی از افرادی که شکایتی ثبت می‌کنند یا با حُسن نیت اطلاعاتی در خصوص اعمال خلاف مسئولان یا کارکنان دولتی منتشر می‌کنند

• تهیه برنامه‌های آموزشی برای اعضای هیئت مدیریت انتخابات و تمامی موسسات دولتی که نقش مهمی در فرایندهای انتخاباتی ایفا می‌کنند در تمامی سطوح، در خصوص مفاد چارچوب قانونی، الزامات حق داشتن اطلاعات، دسترسی به مکانیسم‌های دادگستری، رویه‌ها و جبران خسارت شکایات، تتعارض منافع، محدودیت‌های مربوط به قبول هدایا، افشای دارایی‌ها و دیگر معیارهای پاسخگویی که در حفظ یکپارچگی انتخابات اهمیت دارد.

ایجاد قوانین قرارداد باز برای فرآیندهای تدارکاتی انتخابات

اعتماد عمومی به انتخابات و دولتِ حاصل از آن، نیازمند اطمینان از این موضوع است که فرآیندهای انتخاباتی عاری از هر گونه فساد بوده و اطمینا از اینکه رویه‌های دقیق در فراهم نمودن ابزارهای حساس انتخاباتی مانند برگه‌های رأی و یا فناوری‌های الکترونیکِ مورداستفاده در ثبت فهرست رأی‌دهندگان، ثبت آرا، تجمیع آرا و انتقال نتایج انتخابات رعایت شوند. اگر فرآیندهای تدارکاتی آلوده به فساد شوند، مردم دلیل مهمی برای تشکیک در صحت نتایج انتخابات خواهند داشت. به‏‌علاوه به‏‌کارگیری فناوری‌های الکترونیکی انتخاباتی، شفافیت در تدارکات ازجمله در طراحی، آزمون، صحه‌گذاری، انتقال، آرایش، حفظ و به‏‌کارگیری فناوری‌ها برای درک اینکه فناوری‌ها دقیقاً نظر رأی‌دهندگان را به تصویر کشیده‌اند نیز امری حیاتی است.

توصیه‌های اجرایی

• اعلام گسترده و از پیشِ اهداف مربوط به تدارکات انتخاباتی

• انتشار شرحی شفاف از رویه‌های تصمیم‌گیری تدارکات

• انتشار عمومی اسناد مناقصه مربوط به فرآیندهای تدارکات انتخابات

• الزام به انتشار عمومی نام تمامی فروشندگان یا افراد دیگری که در مناقصات مربوط به تدارکات شرکت می کنند و همچنین پیشنهاد آنها و همچنین نام شرکت برنده مناقصه و مبلغ قرارداد.

• فراهم کردن شرایط شفافیت (مانند نظارت توسط نمایندگان حزبی و ناظران غیر حزبی) تمامی جنبه‌های طراحی، آزمون، صحه‌گذاری، عملیات و ممیزی فناوری‌های الکترونیکی انتخابات که به ثبت فهرست رأی‌دهندگان، رأی‌دهی، شمارش آرا، تجمیع آرا و انتقال نتایج انتخابات مرتبط هستند

در دسترس قرار دادن فعالانه داده‌های مربوط به انتخابات

انتشار فعالانه داده‌های مربوط به برگزاری انتخابات می‌تواند با ساده کردن آن برای رقبای انتخاباتی، سازمان‌های شهروندی، رسانه‌ها و عموم مردم در جهت درک و صحه‌گذاری بر یکپارچگی انتخابات، معیاری کلیدی برای ایجاد اعتماد عمومی باشد و هم‌چنین می‌تواند تنش‌های سیاسی را کاهش داده و به رقبای ناموفق کمک کند که نتایج را درک و قبول کرده و اعتماد عمومی را کسب کنند.

 در دسترس قرار دادن به‌موقع اطلاعات و در قالب‌های قابل قرائت توسط ماشین مانند صفحات گسترده، پایگاه داده‌های قابل دانلود با استفاده از رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (API) و یا ابزارهای مشابه و همچنین قالب‌های قابل‌جست‌وجو به‏صورت آنلاین به رقبای انتخاباتی، شهروندان ناظر بر انتخابات، روزنامه‌نگاران و دانشگاهیان امکان تحلیل کردن و به دست آوردن یافته‌های مبتنی بر حقایق و کمک به حفظ یکپارچگی انتخابات را می‌دهد.

توصیه‌های اجرایی

داده‌هایی که باید فعالانه افشا گردند:

• داده‌های مربوط به حقوق رأی‌دهی و تعیین حوزه های انتخاباتی

• نسخه قابل جست‌‏وجوی فهرست رأی دهندگان

• داده‌های مربوط به تعداد شکایات و اعتراضات جهت تصحیح اطلاعات رأی‌دهندگان

• داده‌های جمعیتی و اطلاعات تفصیلی مکان‌های رأی‌دهی

• اطلاعات مشارکت رأی‌دهندگان (ازجمله سن، جنسیت و گروه‌های قومی یا اقلیتی)

• اطلاعات تفصیلی در خصوص شمارش آرا

• اطلاعات مربوط به انتخابات گذشته

• داده‌های مربوط به تأمین مالی کمپین‌های انتخابات

• داده‌های مربوط به تعداد شکایات دریافتی مربوط به تخلفات انتخاباتی، اقدامات انجام‌شده و نتایج

• داده‌های مربوط به تعداد شکایات و چالش‌های مربوط به نتایج انتخاباتی

• داده‌های مربوط به موارد تخلفات انتخاباتی، نوع و مقیاس

• داده‌های مربوط به تحقیقات کیفری در خصوص سوءاستفاده‌ها، تعداد پیگردهای مربوطه و اتهام‌های وارده، احزاب درگیر در آن و خروجی هر مورد و تعداد و نوع مجازات، جرائم و حبس‌ها.
• تعداد اقدامات (پرونده‌های) بخش اجرایی و مدنی شامل فروشندگان و دیگر پیمان‏کاران درگیر در تدارکات و قراردادهای انتخاباتی

الزام به مشاوره برای هرگونه تغییر در فرآیندهای انتخاباتی

حتی در مواقعی که اعتماد عمومی به فرآیندهای انتخاباتی تثبیت‌شده است، این اعتماد قابل تزلزل است؛ مگر اینکه رقبای انتخاباتی و عموم مردم بدانند چگونه این سیاست‏ها اتخاذ شده، تصمیمات گرفته‌شده‌ و اینکه چگونه اجراشده‌اند.

در هنگام اخذ تصمیمات مربوط به سیاست‏ها و تدارکات مانند تغییر به سمت یک سیستم رأی‌دهی الکترونیکی یا ثبت‌نام الکترونیکی رأی‌دهندگان (برای مثال دفاتر رأی الکترونیک یا ثبت داده‌های بیومتریک)، مشارکت عموم مردم برای حفظ و ایجاد اعتماد حیاتی بوده و می‌تواند به تقویت فرآیندها نیز کمک کند. هنگامی‌که نهادهای قانون‏گذاری به سیاست‏گذاری در زمینه انتخابات و کارکردهای نظارتی می‌پردازند و همچنین هیئت‌های مدیریت انتخابات و دیگر مؤسسات اجرایی یا اداری که از فرآیندهای انتخابات پشتیبانی می‌کنند، مشارکت مردم بسیار مؤثر خواهد بود. این مشارکت در تمامی سطوح دولت ازجمله سطوح محلی بسیار حائز اهمیت است.

توصیه‌های اجرایی

• ایجاد یک کمیته رایزنی با رقبای انتخاباتی که به‏‌طور منظم یکدیگر را ملاقات کرده تا در خصوص سیاست‏گذاری و دیگر مسائل انتخاباتی زیر نظر هیئت مدیریت انتخابات به بحث و گفت‏وگو بپردازند

• برگزاری جلسات مشاوره عمومی در خصوص تصمیمات سیاست‏گذاری

• هنگام وضع سیاست‏های مربوط به سیستم‌ها و فرآیندهای انتخابات و یا تغییرات مربوط به قانون‏گذاری، بودجه یا نظارت، فرصت معناداری برای شهروندان به‌منظور پرسش و اظهارنظر فراهم گردد.

• تشکیل مراکز عملیات مشترک امنیت انتخاباتی یا دیگر اقدامات مشاوره‌ای که نمایندگان احزاب سیاسی و جامعه مدنی را در کنار هیئت مدیریت انتخابات و مقامات امنیت عمومی درگیر کرده تا عوامل و اقدامات ریسک امنیتی را برای تضمین انتخاباتی عاری از خشونت بررسی کنند.

جهت مطالعه‌ی بیش‌تر و دقیق‌تر، فایل متنی این مطلب از اینجا  قابل دسترسی است.