اندیشکده «شفافیت برای ایران»

مبارزه با فساد اداری و اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان به یک موضوع مهم حاکمیتی تبدیل شده است. کشورها با استفاده از ظرفیت‌های بومی و داخلی خود اقداماتی را به منظور کنترل و مهار این معضل انجام داده‌اند. کشور مالزی نیز از این امر مستثنا نبوده و در دهه گذشته با ایجاد اصلاحاتی در قوانین و مقررات خود به تأسیس نهاد مبارزه با فساد اقدام کرده تا از طریق همکاری میان نهادهای حاکمیتی خود، ریشه اقدامات فسادآلود در نظام اداری‌اش را بخشکاند.

بسیاری از مشکلاتی که دولت‌ها از حل آن‌ها عاجز هستد به راحتی و با استفاده از جمع‌سپاری قابل حل است. دولت فرانسه برای سنجش و تخمین دقیق میزان تابش آفتاب پلتفرمی جمع‌سپار را توسعه داده است. متن حاضر، مصاحبه با یک دانشمند داده از Etalab دولت فرانسه می‌باشد.

در سال 2013، هیات مدیره خیریه‌های آژانس مالیات کانادا (CRA) تمام داده‌های بازگشتی اطلاعات خیریه ثبت‌ شده T3010 از سال 2000 را از طریق پورتال اطلاعات دولت با مجوز داده تجاری باز، باز نمود. از این مجموعه داده برای شناسایی بخش غیر دولتی، بهبود حمایت از طریق ایجاد فهم مشترک میان تنظیم‌کنندگان و سازمان‌های خیریه و ایجاد محصولات اطلاعاتی برای اهداکنندگان، جمع‌آوری‌کنندگان اعانه و دریافت‌کنندگان کمک‌های مالی استفاده شد.

سیرالئون کشوری کوچک در غرب قاره آفریقا است که اقتصادش وابستگی فراوانی به منابع معدنی دارد. گواه آن سهم 79 درصدی صادرات این منابع در درآمدهای ارزی این کشور است. دولت سیرالئون برای حداکثر شدن منافع ملی و بالاتر رفتن درآمدهای خود از این بخش، اقدام به شفاف‌سازی از طریق اجرای EITI نموده است. یکی از نتایج این اقدام، ایجاد یک سامانه حدنگاری جامع بوده است.

اعلام عمومی مشروح مذاکرات مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از مذاکرات نمایندگان خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت مشروح مذاکرات مجلس و پارلمان درج شده است.

وزارت امور خارجه سوئد و آژانس توسعه همکاری‌های بین‌المللی سوئد (SIDA) مجموعه داده‌ای را برای داده حاکمیتی باز ایجاد کرده‌اند. وبسایت نشان می‌دهد که کمک‌های مالی چه وقت، به چه کسی و چرا پرداخت‌ شده‌اند و نتایج آن‌ها چه بوده است. دیده شد که این اصلاحات به یک قدرت مهم برای افزایش شفافیت و پاسخگویی در توسعه همکاری در سطح بین‌المللی و افزایش همکاری و مشارکت افراد بیشتر در توسعه سیاست سوئد تبدیل‌ شده است.

پرو از جمله کشورهای غنی از منابع دسته‌بندی می‌شود. آن‌ها در تولید مس رتبه سوم، در طلا رتبه پنجم، در مولیبدن رتبه چهارم، در نقره رتبه اول و در قلع رتبه سوم جهانی را دارا هستند. صرف این درآمدها در توسعه کشور همواره از مهمترین دغدغه‌های مردم در این نوع کشورها است. در این بین پرو با شفاف‌سازی اطلاعات چگونگی صرف این درآمدها تصمیم به افزایش مشارکت مردم در تصمیم گیری‌ها گرفته است.

اعلام عمومی آراء نمایندگان مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از آراء و تصمیمات نمایندگان خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت آراء نمایندگان مجلس و پارلمان درج شده است.

مغولستان یکی از کشورهای پیشرو در زمینه شفافیت بخش معادن است. پس از اجرای موفقیت آمیز استانداردهای EITI در خصوص شفافیت داده‌ها، طی یک گام رو به جلو اقدام به تسهیل دسترسی عموم مردم به منظور افزایش مشارکت در تصمیم‌گیری کرده است.

اعلام عمومی حضور و غیاب نمایندگان مجلس وظیفه هر حکومتی محسوب می‌شود و مردم حق دارند که از وضعیت حضور نمایندگان خود مطلع باشند. در این گزارش مصور، نمونه‌ای از تجارب کشورهای مختلف در شفافیت حضور و غیاب نمایندگان مجلس و پارلمان درج شده است.

اطلس کسب و کار پایگاهی است که توسط دفتر تجزیه و تحلیل شهردار ((the Mayor’s Office of Data Analytics (MODA) برای کاهش شکاف اطلاعاتی تحقیقات بازار میان کسب و کارهای کوچک و بزرگ در نیویورک طراحی ‌شده است. این ابزار، دسترسی کسب و کارهای کوچک به داده‌ای با کیفیت در مورد شرایط اقتصادی یک محله مشخص را فراهم می‌سازد و به آن‌ها برای تصمیم‌گیری در مورد محل ایجاد یک کسب و کار جدید و یا گسترش کسب و کار فعلی کمک می‌کند.

ارتقای کیفیت مدیریت عمومی و حکمروایی را می‌توان با تقویت استاندارهای برتر رفتاری از سوی تمام مقامات دولتی محقق ساخت. به طور خاص، عموم مردم حق دارند که انتظار برترین استانداردهای رفتاری را از اعضایی که برای دولت محلی انتخاب می‌کنند، داشته باشند. در مقابل، تبعیت کامل از این استانداردها، شهرت و انسجام شهر تورنتو را محافظت کرده و تداوم خواهد بخشید.

تولید و ارائه اطلاعات پایه زمین‌شناسی (به دلیل دارا بودن ویژگی‌های یک کالای عمومی) بر عهده دولت‌ها است. هرچه این فرآیند تسهیل و داده‌ها و اطلاعات بیشتری در اختیار فعالان معدنی قرار بگیرد، این بخش از اقتصاد وضعیت بهتری خواهد داشت. پاپوا گینه نو، بوتسوانا و کانادا کشورهایی موفق در این زمینه هستند.