اندیشکده «شفافیت برای ایران»

در ویدئوی پیش‌رو، خلاصه‌ای از آنچه تا به حال در حوزه‌ی شفافیت نظام سلامت تهیه شده در دانشگاه علوم پزشکی لرستان ارائه شده است. این جلسه به دعوت بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی لرستان در تاریخ 23 اردیبهشت 1395 برگزار شده است. در ادامه علاوه بر مشاهده‌ی این ارائه می‌توانید راه حلی جهت مطالبه‌ی شفافیت در نظام سلامت را مطالعه کنید.

پایگاه اینترنتی طبایع (tabaye.ir) جایی برای آموزش مباحث طب سنتی و البته معرفی پزشکان و مراکز طب سنتی است. در ادامه به معرفی برخی ویژگی‌های این سامانه‌ی ایرانی می‌پردازیم.

جهت جلوگیری از بی‌قانونی و زیرمیزی، پیشنهاداتی مانند جمع‌سپاریِ شفافیت صورت‌حساب‌های بیمارستانی توسط اندیشمندان ارائه شده است که در ادامه، خلاصه‌ی مقاله‌ای در این باره آمده است.

وبسایت healthdata.gov یکی از تارنماهای زیرمجموعه وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متّحده امریکاست (HHS.gov) که اطلاعات مختلف این ارائه‌دهندگان نظام سلامت امریکا را مانند کیفیت خدمات آنها و هزینه‌ی خدمات عمومی، بصورت داده‌باز در اختیار عموم کاربران قرار می‌دهد. این اطلاعات توسط کامپیوتر قابل شناسایی و خواندن هستند و می‌توان از آنها برای انجام تحلیل‌های ثانویه استفاده نمود.

Electronic Medical Records یا EMR به مجموعه‌ی اطلاعات پزشکی و بالینی گفته می‌شود که بصورت الکترونیک در اختیار یک ارائه‌دهنده قرار دارد. پرونده الکترونیک پزشکی (EMR) شامل تمام اطلاعاتی است که پیش از این توسط ارائه‌دهندگان (بیمارستانها و درمانگاهها) در پرونده کاغذی بیماران ثبت می‌شد. امّا Electronic Health Records پای را فراتر از بیماریها و اقدامات بالینی میگذارد و اطلاعات جامع‌تری از زندگی شخص را (که با وضعیت سلامتی وی در ارتباط است) در خود جای می‌دهد؛ این اطلاعات می‌توانند شامل سبک زندگی فرد نیز باشند.

در ادامه فیلم کامل این برنامه به همراه پلی بک های پخش شده در برنامه قابل مشاهده و دریافت خواهد بود.

به دلیل گستره عظیم تجارب و مصادیق موجود درباره شفافیت نظام سلامت، مدلی جامع و مانع برای تقسیم بندی و نظم دهی این تجارب تهیه شد بصورتیکه امکان استفاده از این مدل در حوزه‌های دیگر نیز وجود دارد.

مشکل کمبود مقطعی دارو در ایران منجر به ایجاد سامانه‌ای به نام «سامان دارو» شده است که می‌توان با استفاده از آن، داروخانه‌هایی که داروی مدّنظر را دارند شناسایی کرد سپس به داروخانه مراجعه نمود. در این مطلب به معرفی این سامانه و بررسی نقاط قوت و ضعف آن و ارائه پیشنهاداتی جهت ارتقاء آن پرداخته می‌شود.

از آنجایی که خدمات سلامت کالای بی­‌کشش به شمار می‌­آیند، ارائه­‌دهندگان خدمات سلامت می­توانند قیمت خدمات را تا جای ممکن افزایش دهند و مردم راهی به جز خرید خدمت ندارند. یکی از تاکتیک­ها برای کاهش دادن مخارج، افزایش شفافیت قیمت در خدمات سلامت با هدف کاهشِ کلّی قیمت­ها است.

در مطلب شماره یک، از پنج بخش وبسایت NHS.uk به چهار بخش آن بصورت اجمالی پرداخته شد. در ادامه به بخش پنجم این وبسایت که به نوعی مهمترین قسمت سایت نیز می‌باشد پرداخته می‌شود.

همواره مشارکت در امر تأمین سلامت فردی و اجتماعی یکی از اهداف نظامهای سلامت بوده و هست. در جمهوری اسلامی ایران با شکل گیری شبکه های بهداشت و نظام ارجاع تا حدی به این نیاز پاسخ گفته شد. در سالهای اخیر نیز یکی از اهداف طرحهایی مانند پزشک خانواده، افزایش مشارکت مردم در امر بهداشت بوده که متأسفانه در عمل با موفقیت چشمگیری مواجه نشده است. ایجاد شبکه‌های بهداشت گرچه از نوآوریهای درخور نظام سلامت ایران در زمان خود بوده امّا از اقتضائات مربوط به آن زمان پیروی می‌کرده است بنابراین امروزه با وجود فناوریهای اطلاعاتی نوین، باید شیوه‌های جدیدی برای مشارکت مردم اتخاذ گردند. نظام طبّ ملّی انگلستان (NHS) یکی از پیشگامان در این عرصه میباشد. وبسایت NHS.UK یکی از وبسایتهای اصلی زیرمجموعه طب ملی انگلستان است که خود را با عنوان «انتخاب (Choice)» معرفی میکند.

در کشورهایی مانند انگلستان که ارائه خدمات سلامت ملّی و دولتی است و مردم از لحاظ هزینه­‌های سلامت دچار مشکل نیستند، شفافیت نظام سلامت توانسته در حیطه‌­های دیگری مثمر ثمر گردد. با انتشار اطلاعات نرخ مرگ و میر جراحان قلب در انگلستان، میزان این مرگ و میر به 50درصد کاهش یافت.

هرساله حدود 3,000 میلیارد دلار امریکا در بخش سلامت هزینه می‌شود که اکثر این مبلغ از منبع مالیات مردم تشکیل می‌شود. این حجم عظیم تراکنش مالی، جذابیت زیادی برای سوء استفاده ایجاد می‌کند. تنوع سیستمهای ارائه خدمت در جهان، کثرت مشارکت کنندگان در ارائه خدمت، عدم وجود گزارشهای مناسب از ارائه‌ی خدمت در بسیاری از کشورها و پیچیدگی در تشخیص و متمایز کردن فساد، ناکارآیی و اشتباهات از یکدیگر توان برآورد دقیق تمام فسادهای موجود در این بخش در تمام جهان را سخت می‌کند. امّا حجم این فساد هم در کشورهای فقیر و هم غنی، بسیار گسترده است. در ایالات متحده که بیشترین هزینه را در بخش سلامت می‌کند، دو برنامه‌ی بزرگ این کشور یعنی مدیکیر و مدیکید برآورد کرده‌اند که 5 الی 10 درصد از بودجه آنها در پرداختهای اضافی مفقود شده است. در کمبوجیه شاغلینی که در مصاحبه برای گزارش جهانی فساد سال 2006 شرکت کردند برآورد کردند که بیش از 5درصد بودجه سلامت حتّی قبل از اینکه از دولت مرکزی خارج شود بر اثر فساد از بین رفته است!