قبلا در مطلبی(اینجا) ضمن معرفی «راهنمای حاکمیت باز» و مروری بر موضوعات آن، وعده‌ی ترجمه‌ی این منبع ارزشمند را داده بودیم. به حول و قوه‌ی الهی، بخش مهمی از موضوعات این راهنما ترجمه شده که به مرور منتشر خواهند شد و موضوعات باقی‌مانده هم در حال ترجمه‌اند.. ضمن دعوت از شما برای مشارکت در این پروژه مهم، چند نکته‌ را پیرامون ترجمه و استفاده از راهنما مطرح می‌کنیم:

اهمیت حضور مردم به اندازه‌ای است که حکومت اسلامی هیچگاه بدون خواست و اراده مردم متحقق نمی‌شود و تفاوت اصلی حکومت اسلامی با حکومت‌های جابر در همین است که حکومت اسلامی، حکومتی مردمی است و بر پایه زور و جبر نیست. اما نقش و جایگاه مردم در حکومت اسلامی چیست؟

همواره دستیابی به منابع اطلاعاتی و پایگاه‌های داده معتبر برای تحقیق و پژوهش از اهمیت خاصی برخوردار بوده است، زیرا منابع اطلاعاتی معتبر باعث بهبود کمی و کیفی پژوهش‌ها می‌شود. یکی از پایگاه‌های اطلاعاتی که همیشه مورد اطمینان پژوهشگران قرار دارد، بانک جهانی است.در قسمت اول این مطلب بخشی از پایگاه‌های اطلاعاتی بانک جهانی را معرفی کردیم. در این قسمت ادامه آن را با هم مرور خواهیم کرد.

همواره دستیابی به منابع اطلاعاتی و پایگاه‌های داده معتبر برای تحقیق و پژوهش از اهمیت خاصی برخوردار بوده است، زیرا منابع اطلاعاتی معتبر باعث بهبود کمی و کیفی پژوهش‌ها می‌شود. یکی از پایگاه‌های اطلاعاتی که همیشه مورد اطمینان پژوهشگران قرار دارد، بانک جهانی است

بانک جهانی در سال ۱۹۴۵ و بعد از جنگ جهانی دوم برای کمک به بازسازی خرابی‌های ناشی از جنگ تشکیل شد ولی در سال‌های بعد برای ارتقای توسعه‌جهانی تلاش‌های خود را آغاز کرد و تا به امروز نیز برای دستیابی به مقاصد خود از هیچ تلاشی فروگذاری نکرده است.

این پایگاه از پنج بخش تشکیل شده است که عبارتند از:

این بانک به کشورهای در حال توسعه خدمات وام‌دهی و کمک‌های فنی و تکنیکی خود را ارائه می‌دهد.

این موسسه وظایف حمایتی بانک در قبال بخش خصوصی کشورهای عضو را عهده‌دار شده است.

    این موسسه به کشورهای با درآمد سرانه روزانه کمتر از ۲۵/۱ دلار وام‌های با بهره کم اعطا می‌کند.

این مرکز بین‌المللی وظیفه داوری و حل‌ و فصل اختلافات فی‌مابین سرمایه‌گذاران خارجی و کشورهای عضو را بر عهده دارد.

این موسسه، تشویق سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای در حال توسعه را در دستور کار خود قرار داده است.

هر سازمان و تشکیلاتی برای رسیدن به برخی از اهداف تشکیل می‌شود، بانک جهانی نیز از این مقوله مستنا نیست. اهدف اصلی این پایگاه، رشد و توسعه اقتصادی، پایان فقر و افزایش رفاه در کشورهای مختلف جهان است که با رسیدن به این هدف می‌تواند به اهداف زیر نیز دست‌ پیدا کند:

بانک جهانی با همکاری و همیاری پایگاه‌های آماری کشورهای مختلف جهان، زیرمجموعه‌های خود و استفاده از  سازمان‌های مختلف همچون سازمان تجارت جهانی ، فائو، سازمان  بین المللی کار ، یونیسف و … به جمع‌آوری اطلاعات  و انتشار آن می‌پردازد.

این پایگاه داده‌های خود را در بخش‌های مختلفی طبقه‌بندی کرده است که در ادامه به شرح تفصیلی این دسته‌بندی ‌می‌پردازیم.

این بخش به بررسی و آنالیز اقدامات نهادهای کشاورزی در رشد و توسعه این صنعت در جهان پرداخته است. اطلاعات جمع‌آوری شده، شاخص‌های مرتبط با اشتغال‌زایی، زمین‌‌ و محصولات کشاورزی، جمعیت و توسعه روستایی را در بردارد که این شاخص‌ها به صورت تفصیلی در زیر آمده است:

داده‌های این بخش به پوشش مسائلی چون: کار کودکان، پناهندگان و پناه‌جویان، میزان امید به زندگی و … ‌می‌پردازد که منابع این داده‌ها سازمان‌هایی نظیر: یونیسف، بانک جهانی و ادارات ملی آمار است.

شاخص‌ها به صورت تفصیلی در زیر آمده است:

نیروی کار و اشتغال یکی از پارامترهای اساسی در اقتصاد کشورها محسوب می‌شود، به همین جهت بانک جهانی با استفاده اطلاعات سازمان بین‌المللی کار به بررسی این موضوع پرداخته است.

در این بخش اطلاعات مربوط به کار و اشتغال نظیر: نرخ بیکاری ، جمعیت نیروی کار، اشتغال افراد جمع‌آوری شده است.

شاخص‌ها به صورت تفصیلی در زیر آمده است:

انتظار می‌رود تغییرات آب و هوایی سخت‌ترین ضربه ها را به کشورهای درحال توسعه وارد کند، به همین دلیل ارائه راهکاری مناسب نیاز به یک همکاری بین‌المللی و همه جانبه دارد. به همین دلیل بانک جهانی شروع به جمع‌آوری اطلاعات در این حوزه کرده است. داده های جمع‌آوری شده به بررسی و آنالیز سیستم‌های آب و هوایی، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای و میزان بهره‌وری از انرژی پرداخته است.
شاخص‌ها به صورت تفصیلی در زیر آمده است:

 محیط زیست، آب‌های شیرین، هوای پاک، جنگل‌ها، منابع دریایی و مراتع همگی ابزاری برای توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می‎شوند. بانک جهانی به عنوان یکی از مروجین و سرمایه‌داران کلیدی این حوزه همه‌ی تلاش خود را برای ارتقاء محیط زیست به کار گرفته است. داده‌هایی که این پایگاه در بخش محیط‌زیست گردآوری می‌کند شاخص‌های زیادی از جمله: تنوع زیستی، پوشش گیاهی، تولید گازهای گلخانه‌ای و آلودگی را در بردارد.
شاخص‌ها به صورت تفصیلی در زیر آمده است:

در این بخش تمام پارامترهای مربوط به توسعه شهری همچون جمعیت،حمل و نقل و منابع انرژی تحت آماری دقیق بیان شده است.
شاخص‌ها به صورت تفصیلی در زیر آمده است:

ادامه این پایگاه در بخش‌های بعدی منتشر خواهد شد...

برگرفته از دیتاپول: datapool.ir

چگونه حکومت‌ها می‌توانند باز‌تر و شفاف‌تر باشند؟‌ چرخه‌ی سیاست‌گذاری باز کردن داده‌های حاکمیتی چگونه است؟ چه تکنولوژی‌هایی برای تحقق دولت باز در دسترس است؟در این دوره با چالش‌ها، فواید، فرآیندها و مصادیق حکومت باز آشنا خواهید شد.

در ادامه سلسله مطالب معرفی «سازمان همکاری دولت باز»:

راهنمای دولت باز

www.opengovguide.com

به منظور ارائه راهنما و پیشنهاداتی دقیق، مشخص و کارگشا به کشورهایی که با نیت مبارزه با فساد در این حوزه وارد می‌شوند، OGP اقدام به توسعه یکی از بهترین و جامع‌ترین راهنماهای حوزه شفافیت تحت عنوان «راهنمای دولت باز» نموده است.

این راهنما بصورت جالبی در حوزه‌های متنوع (که در تصویر فوق ذیل تقسیم‌بندی کلی Cross Cutting Topics و Focused Topics قابل مشاهده است) پیشنهاداتی را در این چهار سطح ارائه می‌کند:

1. پیشنهادات اولیه (Initial)
   راهکارهای مقدماتی برای کشورهایی که می‌خواهند فرآیند تحقق دولت باز را شروع کنند.
2. پیشنهادات متوسط (Intermediate)
   راهکارهایی برای آن دسته از کشورها که مقدمات کار را فراهم کرده‌اند و اکنون قصد توسعه دولت باز را دارند.
3. پیشنهادات پیشرفته (Advanced)
   راهکارهایی تکمیلی که هر کشور با اجرای آن‌ها به سطح بالای دولت باز و شفافیت دست پیدا می‌کند.
4. پیشنهادات نوآورانه (innovative)
   پیشنهاداتی که هنوز به صورت رسمی به عنوان یک راهکار پذیرفته‌ نشده‌اند و برخی کشورها به صورت داوطلبانه در حال اجرا و آزمون آن‌ها هستند

گزارش سالانه‌ی وضعیت داده باز در جهان، سال 2015

در خلاصه‌ی اجرایی این گزارش آمده است:

از نظر پروژه جهانی عدالت، «دولت باز» (که آن را دولتی می‌دانند که با اشتراک گذاری اطلاعات، در اختیار قراردادن ابزارهای لازم به مردم، خود را نسبت به مردم پاسخگو می‌داند و شهروندان را به مشارکت سیاسی و مشارکت در تدوین سیاست‌های کلان کشور ترغیب می‌کند) از بخش‌های حیاتی تشکیل‌دهنده‌ی سیستم قانونی حکمرانی است.

این گزارش به بررسی وضعیت باز بودن دولت‌های دنیا بر اساس چهار معیار مختلف پرداخته است. نویسندگان گزارش بیان داشته‌اند که با بررسی این 4 معیار در کشورهای مختلف می‌توان به کیفیت ارتباط مردم و دولت در آن کشور پی برد. این 4 معیار عبارتند از:

1-    قوانین و اطلاعات دولتی با دسترسی عمومی

2-    حق دسترسی به اطلاعات

3-    مشارکت شهروندان

4-    سازوکارهای بازخواست و دادخواهی

متأسفانه کشور عزیزمان، جمهوری اسلامی ایران، در این رتبه‌بندی که از معیارهای مهم وضعیت دولت باز در دنیا به شمار می‌رود، وضعیت خوبی ندارد. ما 99امین کشور در بین 102 کشور هستیم. «داده باز برای ایران» تلاش دارد با ترویج مباحث داده باز، به طور خاص «داده باز حاکمیتی»، قدمی برای توسعه‌ی کشورمان بردارد. در این راه به دعا و یاری شما نیازمندیم.

شما می‌توانید این گزارش را از پیوند زیر بارگیری نمایید:

دریافت
عنوان: گزارش وضعیت دولت باز در کشورهای مختلف
حجم: 6.64 مگابایت
توضیحات: OPen Government Index - World Justice Project

همچنین تصاویر بخش‌های مهم این گزارش به همراه پیوندهای اصلی آن در ادامه مطلب آمده است. انشاالله در آینده ترجمه کامل و تحلیل این گزارش نیز در «داده باز برای ایران» منتشر خواهد شد.

کشورهای خواهان عضویت در «مشارکت دولت باز» (OGP) باید متعهد به رعایت اصول دولت باز و شفاف با حمایت از بیانیه دولت باز شوند. با امضای این بیانیه، کشورها نسبت به «پرورش فرهنگ جهانی دولت باز در جهت توانمند کردن و در اختیار قرار دادن قدرت به شهروندان و پیشرفت آرمان‌های دولت باز و مشارکتی قرن 21» متعهد می‌شوند.

این بیانیه تاکنون توسط 66 کشور عضو OGP امضاء شده است. کشورهایی نیز که در حال توسعه برنامه‌های عملیاتی هستند نامه‌ای در حمایت از بیانیه مذکور همراه با برنامه نهایی عملیاتی خود ارسال می‌کنند.

بیانیه دولت باز

به عنوان اعضای OGP، متعهد به اصول مندرج در بیانیه جهانی حقوق بشر، کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه فساد و سایر اسناد بین‌المللی قابل اجرا مربوط به حقوق بشر و حکومت خوب (Good Governance):

در مجموعه مطالبی که برای چند هفته در روزهای چهارشنبه منشتر خواهد شد، به معرفی و مرور سازمان‌ همکاری دولت باز (Open Government Partnership) خواهیم پرداخت. در پایان، مجموعه مطالب برای بارگیری منتشر خواهدشد.

مقدمه

«مشارکت در حکمرانی باز» یا ^[1]OGP یک جنبش جهانی است که در راستای ترویج فعالیت‌های چندجانبه بین‌المللی و ایجاد تعهدات قوی در نهادهای دولتی به منظور، افزایش مشارکت مردمی، مبارزه با فساد و بکارگیری فناوری‌های جدید برای ایجاد دولت‌هایی بازتر، اثربخش‌تر و پاسخگوتر فعالیت می‌کند. OGP تلاش می‌کند تا تعهدات مشخصی را از کشورهای داوطلب عضو اخذ نموده و از این طریق حرکتی را در سطح دولت ایجاد نموده، نوآوری را در سطح ملی ترویج نماید.

این سازمان در سپتامبر 2011 و به منظور فراهم‌سازی بستری بین‌المللی برای مصلحان کشورهای مختلف که در راستای ارتقاء دولت‌های خود فعالیت می‌کنند، ایجاد شده است. از آن زمان، اعضای OGP از 8 کشور مؤسس (برزیل، اندونزی، مکزیک، نروژ، فیلیپین، آفریقای جنوبی، انگلستان، ایالات متحده) به 66 (2015) کشور رسیده است. در همه این کشورها، دولت‌ها و نیز مردم در راستای تحول و ایجاد اصلاحاتی مهم در دولت‌های خود در حال تلاش می‌باشند.

OGP علاوه بر کنفرانس‌های منطقه‌ای، دارای یک کنفرانس سراسری سالیانه است که در این کنفرانس عالی‌‌ترین مقامات کشورهای عضو (رئیس جمهور / نخست‌وزیر)  و نمایندگان جنبش‌های اجتماعی،‌ کسب و کارها شرکت می‌کنند. کنفرانس سال 2012 در کشور برزیل و کنفرانس سال 2013 در کشور انگلستان برگزار گردیده و کنفرانس سال 2015 در کشور مکزیک (در شهر مکزیکو سیتی) و در تاریخ 5، 6 و 7 آبان(27 و 28 و 29 اکتبر) برگزار خواهدشد. بر اساس آمار ارائه شده، 1500 نفر برای شرکت در کنفرانس امسال پذیرش شده‌اند.

در پایگاه اطلاع‌رسانی کنفرانس سالانه‌ی سازمان همکاری دولت باز این‌گونه توضیح داده شده است:

کنفرانس سالانه‌ی سازمان همکاری دولت باز فرصتی خوب برای اعضا جنبش دولت باز جهت برقراری روابط و شروع جنبش‌های جدید ایجاد می‌کند که می‌تواند بهانه‌ای باشد برای بررسی کارآمدی‌ها و ناکارآمدی‌ها و اندیشیدن چاره‌ای برای آن‌ها؛ بستری برای همکاری‌های بیشتر و به اشتراک گذاری تجربیات.

این کنفرانس دربردانده‌ی پنل‌ها، کارگاه و گردهم‌آیی‌های متنوعی است که در آن‌های مثال‌‌های عینی و تجربه‌های کشورهای مختلف برای انتقال تجربیات و بهره‌مندی از نظرات دیگران، مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. از جمله موضوعات آن می‌توان به «چگونه باز بودن می‌تواند به بهبود خدمات عمومی کمک کند؟»، «هدایت رشد اقتصادی»، «مبارزه(کاهش) با فقر»، «پاسخگو کردن دولت‌ها» و ... اشاره کرد. مهم‌ترین موضوع مورد بحث در کنفرانس سال 2015، «نقش دولت باز در پیاده‌سازی اهداف توسعه‌ی پایدار عصر پسا-2015» خواهد بود.

در آینده اطلاعات بیشتری برای آشنایی با سازمان همکاری برای دولت باز و برنامه‌های این کنفرانس ارائه خواهدشد. 

برای آشنایی بیشتر با این کنفرانس(مبتنی بر سایت کنفرانس)  سایت کنفرانس به نشانی ogpsummit.org را مرور کنید. برای اطلاع از برنامه‌ی زمان‌بندی این کنفرانس، صفحه‌ی Agenda را در سایت آن یا این فایل صفحه‌گسترده (حاوی برنامه‌ی زمان‌بندی کنفرانس) را ببینید.