اندیشکده «شفافیت برای ایران»

نیاز بشر امروز به ارتباط و تعامل با هم‌نوعان خودش در سراسر جهان، پدیده‌ای نیست که نیازی به اثبات داشته باشد، اما این تعامل بدون شک باید با زبانی بین‌المللی صورت پذیرد، زبانی که حتی اگر امکان آموزش آن به همه وجود داشته باشد باز هم باید فرآیندی وقت‌گیر و هزینه‌بر را پشت سر بگذارد. ترجمه حجم عظیم میراث بشری نیز به‌همان میزان سخت و هزینه‌بر است مگر این که این حجم عظیم کار با جمع‌سپاری صورت گیرد. در این مطلب کوشیده‌ایم ضمن معرفی دو سامانه‌ی ترجمه، تأثیر شگرف جمع‌سپاری بر آن‌ها را مرور کنیم.

وبسایت ‌My Hospitals سامانه‌ای دولتی در استرالیا است که به منظور دسترسی آسان همه‌ی جامعه‌ی استرالیا به اطلاعات عملکردی قابل مقایسه و موثق بیمارستان‌های دولتی و خصوصی ایجاد شده است. این سایت امکان مشاهده‌ی عملکرد بیش از 1000 بیمارستان دولتی و خصوصی بر اساس شاخص‌هایی مانند کارایی بیمارستان‌ها، زمان انتظار برای اورژانس یا عمل جراحی، درصد عفونت‌های اکتسابی در بیمارستان، زمانی که بیماران پس از پذیرش برای روندهای مختلف سپری می‌کنند و شاخص‌های دیگر را فراهم می‌کند.

اگر شما بخواهید برای انتخاب واحد اساتیدی را با ویژگی‌های مورد نظر خود انتخاب کنید، چه می‌کنید؟ از دوستان می‌پرسید؟ یا اینکه به صورت اتفاقی انتخاب می‌کنید؟ در این مطلب سامانه‌ای را به شما معرفی می‌کنیم که به راحتی می‌توانید اساتید مورد علاقه خود را در آن بیابید.

سامانه‌ی «نظام سلامت شما» (Your Health System) آمار و داده‌های نظام سلامت کانادا را بر اساس بیمارستان، ناحیه، استان و منطقه شفاف می‌کند. این وبسایت توسط «مؤسسه‌ی اطلاعات سلامت کانادا» (CIHI) ایجاد شده است و امکان مقایسه‌ی مناطق، استان‌ها، نواحی و بیمارستان‌های کانادا را با استفاده از 37 شاخص اطلاعاتی مربوط به دسترسی، کیفیت مراقبت، ایمنی بیمار و روندهای نوظهور سلامت در کشور فراهم می‌آورد.

پایگاه داده‌باز هند یکی از برترین پایگاه‌های داده‌ی باز حاکمیتی در سطح دولت‌ها می‌باشد که توانسته است با انتشار حجم قابل توجهی از داده‌های استاندارد در زمینه‌های مختلف، زمینه را برای مشارکت همگانی در بهبود اداره‌ی کشور فراهم کند. وجود این پایگاه حاکی از سرمایه‌گذاری ارزشمند دولت‌مردان هندی برای تهیه‌ی زیرساختی است که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا از معدود پیش‌گامان نسل جدید کشورداری به‌وسیله‌ی حاکمیت‌باز باشند. در ادامه‌ به معرفی این پایگاه و خدمات آن می‌پردازیم.

پایگاه داده‌باز هند تاکنون توانسته است داده‌های بیش ار صد نهاد و دستگاه را از بیست‌و‌هشت هزار منبع اطلاعاتی دریافت کرده و آن‌ها را در قالب حدود چهارهزار مجموعه‌ی داده فراهم کند.

همان‌گونه که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، تمامی فعالیت‌های این پایگاه به‌صورت مختصر ذکر گردیده است. حدود هشتصد و پنجاه مصورسازی داده، تهیه‌ی بیش‌ از چهارصد API و هم‌چنین آمار بازدید و دانلود از این پایگاه، نشان‌دهند‌ه‌ی گوشه‌ای از زحمات تیم صدنفره‌ی این پایگاه است.

هم‌چنین سایت دسته‌بندی‌های مختلفی را برای پیداکردن آسان این مجموعه‌ها فراهم کرده است. در صفحه‌ی نخست تعدادی از دسته‌بندی‌های مهم مانند بودجه، بخش سلامت، کشاورزی و قوه مقننه ذکر شده است و بقیه‌ی این دسته‌بندی ها در جعبه‌ی sectors  قابل مشاهده است :

کشاورزی، صنعت و معدن، مواد غذایی، سلامت، اقتصاد، حمل و نقل، مسکن، زیرساخت‌ها، آموزش و پروش و محیط زیست تنها تعدادی از سی و سه دسته‌بندی موجود در سایت است که ذیل هر یک از آن‌ها مجموعه‌های داده‌ی مختلفی قابل دسترسی است.

در میان این مجموعه‌های داده، API به‌واسطه‌ی اهمیت آن در یک دسته‌بندی مجزا در صفحه نخست قرار گرفته است که با انتخاب آن تمامی داده‌های در قالب API برای شما به نمایش درخواهند آمد.

مصورسازی داده 

پایگاه داده‌ی هند تنها به انتشار داده‌ها اکتفا نکرده و در مواردی نسبت به مصورسازی داده اقدام کرده است. بیش از هشتصد داده‌ی تصویرسازی شده بر روی این پایگاه وجود دارد که اطلاعات ارزشمندی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. تمامی این تصویرسازی‌ها بر اساس مجموعه‌داده‌های سایت صورت گرفته است و با انتخاب هر کدام می‌توانید نشانی داده‌ای که از روی آن تصویرسازی شده است را نیز مشاهده کنید.

برای مثال در تصویر بالا مشاهده می‌کنید که قیمت‌های سه شاخص غلات و حبوبات، سبزیجات و میوه‌ها، سوخت و روشنایی و هم‌چنین شاخص عمومی در سه ماه متوالی از سال 2016 چه نوسانی را پشت سر گذاشته است. ابزار مصورسازی داده‌ی پایگاه داده‌باز هند این اجازه را به شما می‌دهد تا جزئیات این نمودار را در جدول و به‌صورت داده‌های عددی نیز مشاهده کنید. هم‌چنین می‌توانید مجموعه‌ی داده‌ای را که این نمودار از آن تهیه شده است را نیز در قالب کاتالوگ مشاهده کنید.

هماهنگ و متناسب بودن قوانین با عالم اجرا از اهمیت خاصی برخوردار است. قانون خوب قانونی است که قانون‌گذارش از همان اولین لحظه به اجرا شدنش فکر کرده باشد. در مواردی تشریفات یا شکلی که قانون‌گذار برای اجرای قانون در نظر می‌گیرد، باعث عسر و حرج می‌شود.

در سال 2015 حدود 71 هزار پزشک در آلمان از صنعت دارویی پول دریافت کردند. انتشارات اشپیگل آنلاین و مؤسسه‌ی «اصلاح‌کننده»^[1] بصورت مشترک پایگاه داده‌ای را ایجاد کرده‌اند که به شما اجازه می‌دهد مقدار دریافت پزشکان آلمانی را مشاهده کنید. این پایگاه داده مبتنی بر «شفافیت داوطلبانه»‌ی پزشکان تشکیل و منتشر شده است.

یکی از دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان در تحقیقی دانشجویی به موضوع "چرایی نپیوستن نامزدهای نمایندگی مجلس استان همدان به پویش شفافیت داوطلبانه" پرداخته‌است. خلاصه‌ای از این تحقیق تقدیم شما می‌شود.

در تاریخ 23 تیر 1395، جلسه‌ای در مؤسسه‌ی ایتان شکل گرفت تا دکتر پوریا نسیمی، تجربه‌ی شفافیت در بیمه‌ی درمانی بانک ملّی ایران را شرح دهند. در ادامه گزارشی از این جلسه و ابعاد پروژه‌ی«سامانه هوشمند سلامت و درمان بانک ملی ایران» بررسی شده و مزایا و نتایج آن برای ذی‌نفعان تشریح شده است.

پایگاه Legislative Openness Data Explorer  با گردآوری اطلاعات از مجالس دنیا توانسته است به مقایسه‌ی سی و یک کشور از منظر شاخص‌های شفافیت و داده‌باز پارلمانی بپردازد. اطلاعات این پایگاه از مراکز رصد و نظارت بر مجالس در کشورهای مختلف و هم‌چنین به‌صورت جمع‌سپاری تهیه شده است. در این گزارش ضمن معرفی این پایگاه می‌کوشیم تا به مقایسه‌ی چهار کشور کلمبیا، غنا، اردن و انگلیس از منظر شفافیت پارلمانی بپردازیم.

در اواخر دهه 90 کره ای‌ها به این اتفاق نظر رسیدند که دستیابی به توسعه پایدار بدون حل مسائل فساد ناممکن خواهد بود. این اجماع، نقطه عطفی در سیاستهای ضد فساد این کشور ایجاد کرد.

در آخرین مسابقه‌ی سازمان «مشارکت حکومت باز (OGP)» در سال 2015، رتبه‌ی دوم مسابقات را تیمی از اندونزی کسب کرد که جهت دستیابی به شعار «Health For All»، همکاری دولت، بخش خصوصی و سازمان‌های مردم‌نهاد را جلب نموده و با مشارکت مردم، خدمات مراقبت‌های بهداشتی اولیه را در مناطق حاشیه‌نشین ارائه کرده است. علاوه‌بر این در این راه از مشارکت مردمی در جهت جمع‌آوری داده‌های محلی و ارتقاء شفافیت نیز بهره گرفته شده است. در ادامه، ترجمه‌ی گزارش این تیم را می‌توانید مطالعه کنید.