اندیشکده «شفافیت برای ایران»

در اواخر دهه 90 کره ای‌ها به این اتفاق نظر رسیدند که دستیابی به توسعه پایدار بدون حل مسائل فساد ناممکن خواهد بود. این اجماع، نقطه عطفی در سیاستهای ضد فساد این کشور ایجاد کرد.

آن‌چه در ادامه‌ می‌آید ترجمه‌ای است از گزارش موسسه‌ی مطالعات امنیت قاره‌ی آفریقا که در آن به بررسی افشای عمومی اموال و دارایی‌های مسئولین بر تغییر فرهنگ و درمان و پیشگیری از فساد می‌پردازد. در این گزارش اشاره‌ی کوتاهی به تجربه‌ی برخی دیگر کشورها هم شده است. اصل مقاله در سایت موسسه مطالعات امنیت قابل مطالعه است.

یکی از مهم‌ترین و فراگیرترین راه‌های دست‌یابی به تخلفات، گزارش‌های مردمی است. ازاین‌رو، اولین گام در راستای این هدف آن است که، سازمان‌های نظارتی برای گزارش گیری از مردم، درگاه‌هایی را در نظر گیرند و آنچه که ما در اینجا به آن می‌پردازیم، آن است که پرسشنامه‌هایی که در این درگاه‌ها وجود دارند، چه استانداردهایی باید داشته باشند و به چه نکات و جنبه‌هایی باید توجه داشته باشند. در این راستا به بررسی چند نمونه از پرسشنامه‌هایی که در سایت www.gov.uk   ارائه شده است می‌پردازیم.

در بیانات مقام معظم رهبری، ادبیات بسیاری پیرامون «تمدن نوین اسلامی» به چشم می‌خورد. در این نوشته به بررسی جایگاه شفافیت در ایجاد «تمدن نوین اسلامی» خواهیم پرداخت.

در کشور ما سالانه 22 میلیارد دلار ارز از کشور به صورت قاچاق خارج می‌شود که این رقم معادل یک سوم از واردات کشور است. با وجود این که در ایران، بیست و چهار دستگاه و اداره به مبارزه با قاچاق می‌پردازند اما تنها سه درصد از این حجم گسترده قاچاق کشف و ضبط می شود. در سال‌های اخیر استفاده‌ی از سامانه‌های رهگیری کالا در کشورهای مختلف توانسته است کمک شایانی به برخورد با قاچاق انجام دهد، رویکردی که در ایران با یک تجربه ناموفق همراه بوده است. در این پست کوشیده‌ایم با مرور تجربه‌ی کشور ترکیه در استفاده از این سامانه و هم‌چنین مرور یک تجربه داخلی مشابه، راه‌حلی مناسب برای مبارزه با قاچاق کالا در کشور پیدا کنیم.

شناسایی مناطق جرم‌خیز شهری این فرصت را در اختیار پلیس و مردم قرار می‌دهد تا بتوانند اقدامات پیش‌گیرانه‌ی جدی‌تری را انجام بدهند.در این مطلب سعی داریم ضمن معرفی دو سامانه از شهرهای لندن و بریزبین، نگاهی به تجربه کشورمان در این زمینه بیاندازیم.

مانیفست دولت باز یک سند راهنمای شفافیت است که مطابق با تجربه انگلستان در داده باز حاکمیتی تهیه شده است. پایگاه اینترنتی دولت باز انگلستان علاوه بر انتشار این سند خلاصه‌ای از کلیات این مانیفست را آماده کرده است که در ادامه مروری بر بخش مبارزه با فساد آن خواهیم داشت. در ترجمه این سند کوشیده‌ایم تا جنبه‌های بین‌المللی و کاربردی آن را برجسته کرده و از ذکر جزئیات مربوط به حاکمیت انگلستان خودداری کنیم.

در مطلب پیشین، گفتیم که نظارت یک امر اسلامی و مطابق با سیره معصومین می‌باشد. همچنین بیان شد که نظارت در احادیث، دارای پشتوانه اجرایی می‌باشد. اما اهداف و آثار نظارت چیست؟

نظارت، همواره یکی از ابزارهای مهم برای کنترل افراد مسئول بوده است. اما آیا این موضوع، در دین اسلام هم مورد تأیید است؟

در سال 1357، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. این پیروزی، مقدمه‌ای بود تا جامعه اسلامی، حرکت خود به سمت کمال را آغاز کند. این حرکت، به رهبری امام خمینی(ره) آغاز شد و در بین راه، ولایت جامعه به دستان امام خامنه‌ای(مدظله العالی) سپرده شد. در شرایط کنونی و در ایام غیبت امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ولایت فقیه نقش هدایت کننده جامعه به سمت کمال را بر عهده دارد. بنابراین، اوامر و بیانات ولی فقیه، لازم الاجرا بوده و راهگشای جامعه در شرایط دشوار می‌باشد. در بیانات و اوامر مقام معظم رهبری به عنوان ولی جامعه و فقیه جامع الشرایط، سخنانی پیرامون نظارت، پاسخگویی مسئولین، مبارزه با فساد، کارایی و کارآمدی نظام اسلامی، اعتماد مردم به نظام اسلامی، مشارکت مردم در نظام اسلامی و شفافیت وجود دارد. به همین دلیل در این نوشته به بررسی این هفت مفهوم و جایگاه و نسبت آن‌ها خواهیم پرداخت.

"شفافیت"، در ساختار اداری و بین کارگزاران حکومت از تدابیر بسیار مؤثر سیاست جنایی برای پیشگیری از بزهکاری به شمار می‌رود. نهاد مذکور، از طریق رؤیت‌پذیر ساختن فرآیندهای جاری در امور دولتی و عملکرد مجریان، سبب می‌گردد که ریسک ارتکاب فساد و سوء‌استفاده از موقعیت در تشکیلات ذیربط افزایش یابد و بالتبع میزان بزهکاری تقلیل پیدا کند. به‌علاوه با شفاف‌سازی می‌توان ضمن کسب اعتماد عمومی، از رسوخ شبهه­‌های خلاف واقع که می‌تواند زمینه کژروی شهروندان را فراهم سازد، جلوگیری نمود. در نوشتار حاضر، تلاش شده به ابعاد این مسئله پرداخته شود  و با ملاحظه آموزه‌های اسلامی، اهمیت این موضوع بر اساس مبانی دینی تبیین گردد.

فایل pdf این مقاله جهت مطالعه، از طریق آدرس زیر در دسترس می‌باشد:

http://bayanbox.ir/download/8117638177287402539/941006-post206.pdf

اندونزی یکی از کشورهایی است که از فساد گسترده رنج می‌برد. رشوه‌خواری و فساد اداری به‌گونه‌ای در این کشور عادی شده است که پرداخت رشوه به‌عنوان راهی برای تعامل با مأموران دولتی شناخته شده و به چشم عاملی انگیزشی به آن نگریسته می‌شود. اخیراً سازمان حکومت‌باز اندونزی، سامانه "لاپور" را در این کشور راه‌اندازی کرده است. در این سامانه می‌توانید به‌وسیله‌ی سایت اینترنتی و یا پیامک تلفن همراه، وقوع هرگونه تخلف و بدرفتاری بخش‌های خدمات عمومی را گزارش کنید. پیگیر‌ی‌های این سامانه توانسته است اعتماد شهروندان اندونزی را جلب کند.

در سال های اخیر، کشورهای متفاوتی کوشیده اند تا برای بیماری فساد گسترده در ادارات و سازمان های خدمات عمومی چاره ای بیاندیشند. سامانه " من رشوه پرداخت کردم" یکی از نمونه هایی بود که پیش از این معرفی شد. این بار نیز نوبت اندونزی است که با سامانه ای مشابه گامی برای بهبود کیفیت خدمات در سازمان ها بردارد. لاپور که در زبان اندونزیایی‌ها به‌معنای " گزارش" است، نام سامانه‌ای است که در آن نه‌تنها گزارش رشوه ثبت می‌شود بلکه میزبان گزارش‌هایی از برخوردهای نادرست سازمان‌ها و مأموران خدمات عمومی در کشور است.

در ادامه فیلم کامل این برنامه به همراه پلی بک های پخش شده در برنامه قابل مشاهده و دریافت خواهد بود.