اندیشکده «شفافیت برای ایران»

یکی از ارکان مهم تحقق شفافیت در کشور، روشنگری و مطالبه‌گری دانشجویان و نخبگان است. تشکل دانشجویی آرمان که توسط دانشجویان عدالتخواه دانشگاه صنعتی اصفهان ایجاد شده است، در یکی از شماره‌های نشریه خود (شذرات) به بررسی موضوع شفافیت می‌پردازد. این نکته قابل ذکر است که تمامی فعالان حوزه شفافیت، در یک گروه تلگرامی تحت عنوان «مجمع شفافیت» حضور داشته و تجارب و ایده‌های خود را با سایر فعالان به اشتراک می‌گذارند.

تب دنگی از سال 2009 در پاراگوئه همه­‌گیر شده است. وزارت نظارت بر سلامت ملی پاراگوئه، با آگاهی از اینکه این مشکل در نتیجه نبود یک سیستم قوی برای آگاه‌کردن مردم از خطرات مرتبط با دنگی پیچیده­‌تر می­‌شود، داده مربوط به میزان شیوع بیماری دنگی را باز کرد. محققان با استفاده از این داده یک سیستم هشدار اولیه را ایجاد کردند که می‌­توانست شیوع تب دنگی را از یک هفته قبل تشخیص دهد. مدل داده­‌محور می‌­تواند شیوع دنگی در سطح شهر را در هر شهر یا منطقه­ در پاراگوئه تا زمانی که داده مربوط به شیوع بیماری، اقلیم و آب وجود دارد، پیش‌بینی نماید.

چندیست که اخبار مرتبط با فیلتر کردن ویز و استفاده از نرم افزار تولید داخلی دال را می‌شنویم. در این نوشته قصد داریم راه حل مبتنی بر داده‌باز را برای حل این موضوع برای شما شرح دهیم.

با توجه به اهمیت شفافیت شوراهای شهر که بر عملکرد شهرداری‌ها تأثیر مستقیم دارد و نیز  شفاف‌سازی و در نتیجه پاسخگویی و کارآمدی سایر نهادهای کشور که ساختاری مشابهِ شورا دارند، همچنین وجود شاخص‌های استخراج شده از تجربیات موفق جهانی، شفافیت شوراها امری ضروری و در عین حال قابل دسترس به نظر می‌رسد.

شفافیت در پارلمان باعث می‌شود تا نمایندگان با قرار گرفتن در انظار عمومی، پاسخگوی عملکرد خود باشند. برای مثال فرض کنید بتوانید با رجوع به یک سایت، آراء نمایندگان که رأی موافق و مخالف به برجام داده‌اند را ببینید. در همین راستا به بررسی میزان شفافیت کنگره آمریکا با محوریت طرح ضد ایرانی s.772 می‌پردازیم.

هر حکومتی جهت دستیابی به اقتصادی باثبات، کارآمد و پویا، باید توانایی رصد، برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های حوزه اقتصادی را داشته باشد. رصد، برنامه‌ریزی و اجرا به انحای مختلف به مقوله خطیر شفافیت فضای اقتصادی گره خورده است. به‌عبارت دیگر شفافیت اطلاعات اقتصادی از مقدمات و مقومات حصول هر یک از این سه موضوع می‌باشد. 

معدن و صنایع استخراجی یکی از حوزه‌های مهم تولیدی کشور محسوب می‌شود که علاوه بر تأمین مواد اولیه بسیاری از صنایع، در رشد درآمد کشور نیز تأثیر بسیاری دارد. وقوع فساد در این حوزه و ناکارآمد بودن آن علاوه بر آسیب رساندن به اقتصاد کشور می‌تواند بسیاری از منابع را هدر داده و محیط زیست را نیز تخریب کند.

در کلمبیا، مانند بسیاری از کشورهای دیگر، تاثیرات تغییر آب و هوا کاملا مشهود است. یکی از بخش­‌هایی که به شدت تحت تاثیر این تغییر آب و هوا قرار گرفته، بخش کشاورزی است. در این بخش، تغییرات پیش‌بینی نشده آب و هوا و دوره‌­های خشکسالی گسترده، چالش‌های جدی برای مزارع کشور ایجاد کرده است، مخصوصا مزارعی که کوچک هستند و مالک مستقل دارند. پروژه Aclimate Colombia یک مشارکت بین بخشی است که توسط مرکز بین‌­المللی کشاورزی گرمسیری (CIAT) هدایت شده و یک سازمان جامعه مدنی با گروه‌­های صنعتی بخش خصوصی و بازیگران دولتی است.

بروندی یکی از اولین کشورهای آفریقایی بود که به‌عنوان بخشی از تلاش‌ها برای بهبود پیامدهای بخش بهداشت و عملکرد سیستم‌های مربوطه، تأمین مالیِ مبتنی بر نتایج(RBF) را در بخش خدمات درمانی به‌کار برد. RBF ابزاری است که تأمین مالی توسعه را به نتایج از پیش تعیین‌شده ربط می‌دهد. پرداخت فقط زمانی انجام می‌شود که نتایجی که روی آن‌ها توافق شده است، به‌دست آمده باشند. Open RBF که پلتفرمی برای بازکردن داده مربوط به طرح‌های RBF است، جایگاه مهمی در تلاش‌های وزارت بهداشت بروندی برای معرفی روش RBF و تقویت بیشتر پاسخگویی در بخش خدمات درمانی داشته است. Open RBF ابتدا در سال 2014 معرفی شد. نتایج اولیه آن، مثبت بودند و Open RBF وارد مشارکت طولانی مدّت با دولت شد. همچنین Open RBF در آموزش و برنامه‌های آگاهی ‌بخشی در مورد ایدز نیز در بروندی استفاده شده است.

ابزاری که در سال 2009 راه‌اندازی شد و اطلاعات جامعی در مورد حامیان قانون 8 کالیفرنیا (California’s Proposition 8) که به دنبال منع ازدواج زوج‌های هم‌جنس‌گرا هستند ارائه کرده است. این سایت اطلاعات را از طریق قوانین افشای مالی کمپین دولت علنی ساخت و آن‌ها را بر روی نقشه گوگل دولت قرار داد. کاربران توانستند نام، مکان تقریبی، مقدار اهداشده در صورتی‌ که در دسترس بود و نیز افرادی که برای حمایت از این طرح پول اهدا کرده بودند را پیدا کنند. Eightmaps نشان می‌دهد چگونه افزایش قابلیت محاسبه و قابلیت استفاده مجدد از داده‌های باز می‌تواند به شیوه‌های غیر منتظره، نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی برای شهروندان ایجاد کند و منجر به آزار و اذیت و تهدید بر اساس اختلافات سیاسی شود.

شفافیت به‌عنوان راه‌کاری مناسب برای پیشگیری از فساد، باید در نهادهای مختلف پیاده شود. در این راستا، می‌توان با اجرای دستورالعمل‌های شفافیت در شورای شهر به‌عنوان نمونه کوچکی از یک نهاد تأثیرگذار، این سیاست‌ها را به ارگان‌های دیگر بسط داد.

در سال 2005، اداره ثبت ساختمان و مسکن دانمارک (Building and Dwelling Register of Denmark) داده آدرس خود را به‌صورت رایگان در اختیار عموم قرار داد. قبل از آن تاریخ، هر شهرداری برای دسترسی و تحویل داده‌هایی که عملاً غیر قابل‌ دسترس بود هزینه جداگانه‌ای دریافت می‌کرد. به‌علاوه، اختلاف معناداری میان محتوای پایگاه داده‌های مختلف به چشم می‌خورد. در یک مطالعه تکمیلی که توسط دولت دانمارک انجام شد در سال‌های 2005 تا 2009 با صرف تنها 2 میلیون یورو، عایدات مالی مستقیم این طرح مبلغ 62 میلیون یورو برآورد شد.

داده ­باز تبدیل به بخش مهم واکنش اضطراری نسبت به بلایای طبیعی شده است. طوفان هاروی به ما نشان داد که سیستم­‌های داده ­باز قوی چگونه می‌­توانند به هر شهری در غلبه بر بلایا و بازیابی کمک کنند.